قانون رفع موانع توليد رقابتپذير و ارتقاي نظام مالي كشور
ماده 1- دولت موظف است:
الف- ظرف مدت ششماه از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون، «جدول بدهیها و مطالبات دولت و شركتهاي دولتي» را در سه طبقه بهشرح زیر تهیه و به کمیسیونهای اقتصادی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ارائه كند:
طبقه اول: مطالبات و بدهیهای اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی بهتفکیک اشخاص
طبقه دوم: مطالبات و بدهیهای نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی بهتفکیک مؤسسه
طبقه سوم: مطالبات و بدهیهای بانکها و مؤسسات اعتباری بهتفکیک بانکها
ب- جدول مزبور باید هر سهماه یکبار بهروزرسانی شده، به کمیسیونهای مذكور ارائه شود.
پ- دولت موظف است از سال 1394 به بعد، همزمان با ارائه لایحه بودجه، جدول بدهیها و مطالبات قطعیشده و تعهدات دولت به اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی و مؤسسات عمومی غیردولتی و بانكها و مؤسسات اعتباري و تعهدات آنها به دولت را که به تأیید سازمان حسابرسی کشور رسیده است، به مجلس شورای اسلامی ارائه كند.
تبصره- بهمنظور اجرای احکام مذکور در بندهای(ب) و (پ) این ماده، از ابتداي سال 1395 واحد جداگانهای در وزارت امور اقتصادی و دارایی ایجاد میشود. این واحد موظف است خلاصه مطالبات، بدهیها و تعهدات دولت را احصاء و ثبت كند و علاوه بر گزارشهای فصلی، گزارشهای سالانه جهت ارائه به رئیسجمهور و مجلس شورای اسلامی تهیه نمايد. گزارشهاي سالانه باید به تأیید سازمان حسابرسی کشور برسد. سازمان مديريت و برنامهريزي كشور موظف است با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی، نسبت به اصلاح ساختار سازمانی وزارت امور اقتصادی و دارایی با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام كند. شرح وظایف واحد مزبور مشترکاً توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور تهیه و ابلاغ میشود. سازمان مديريت و برنامهريزي كشور موظف است نیروی انسانی واحد مذکور را از محل نیروهای موجود در دولت و اعتبار مورد نیاز آن را از محل اعتبار برنامه تنظیم صورت عملکرد سالانه بودجه کشور تأمین كند.
آییننامه اجرائی این ماده ظرف مدت دوماه از تاریخ ابلاغ این قانون، به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیأت وزیران ميرسد.
ماده 2- دولت موظف است:
الف- حداکثر ظرف مدت ششماه از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون، بدهیهای قطعی خود به اشخاص حقیقی و حقوقی تعاونی و خصوصی را که در چهارچوب مقررات مربوط تا پایان سال 1392 ایجاد شده، با مطالبات قطعی دولت (وزارتخانهها و مؤسسات دولتی) از اشخاص مزبور تسویه كند. بدین منظور وزارت امور اقتصادی و دارایی، اسناد تعهدی خاصی را با عنوان «اوراق تسویه خزانه» صادر ميكند و در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و تعاونی طلبکار و متقابلاً بدهكار قرار میدهد. این اسناد صرفاً بهمنظور تسویه بدهی اشخاص یادشده به دولت مورد استفاده قرار ميگیرد. جمع مبلغ اوراق تسویه خزانه که بهموجب این ماده صادر ميشود و در اختیار طلبکاران قرار میگیرد، بهصورت جمعی- خرجی در بودجههای سنواتی درج ميشود.
ب- همهساله بهمیزان مابهالتفاوت مطالبات قطعی اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و تعاونی از دولت و شرکتهای دولتی و بدهی قطعیشده آنان به دولت و شرکتهای دولتی، در لایحه بودجه سالانه، انتشار «اوراق صکوک اجاره» را پیشبینی نماید. اوراق مزبور قابل معامله در بازار ثانویه است. آییننامه اجرائی نحوه انتشار اوراق صکوک اجاره، بازپرداخت سود و تضمین آن حسب مورد توسط دولت و شرکتهای دولتی ذیربط، ظرف مدت سهماه از تاریخ ابلاغ این قانون، به پیشنهاد سازمان مديريت و برنامهريزي كشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بهتصویب هیأت وزیران میرسد.
اوراق صكوك اجاره در اين قانون عبارت است از اوراق بهادار قابل نقل و انتقال كه نشان دهنده مالكيت مشاع دارنده در منافع دارايي مورد اجاره باشد.
پ- در صورت درخواست اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و تعاونی، مطالبات خود از آنان را با بدهی شرکتهای دولتی به آنها، تهاتر كند. شرکت دولتی که به این ترتیب جایگزین بدهکار میشود، موظف است مبلغ بدهی تسویهشده را به حساب درآمد عمومی نزد خزانهداري كل كشور واریز كند.
حكم اين بند با رعايت جزء(2) بند (د) سياستهاي كلي اصل چهلوچهارم (44) قانوناساسي قابل اجراء ميباشد.
تبصره 1- دولت مجاز است احكام سهگانه اين ماده را درمورد اشخاص، نهادها و مؤسسات عمومي غيردولتي و بانكها اجراء كند.
تبصره 2- پرداخت مطالبات و ديون ايثارگران، جانبازان، آزادگان و خانواده شهدا و مفاد قانون تفسير ماده(13) قانون حمايت از آزادگان مصوب 4/12/1389 از محل منابع حاصل از واگذاري اموال دولت به استثناي واگذاريهاي مشمول قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم(44) قانون اساسي با تأييد ذيحساب دستگاه بنياد شهيد و امور ايثارگران در اولويت قرار دارد.
ماده 3- به دولت اجازه داده میشود عملیات اجرائی وصول مطالبات دولت (وزارتخانهها و مؤسسات دولتی) را در مواردی که واجد شرایط مذکور در ماده(2) این قانون میباشند، تا مبلغ بدهی قابل تسویه طبق آییننامه اجرائي که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیأت وزیران میرسد، تا پایان سال 1395 متوقف و محدودیت خروج مدیران اشخاص یادشده از کشور را به لحاظ بدهیهای مذکور و در سقف مبلغ يادشده مرتفع كند.
تبصره- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است تا پایان سال 1395 از ممنوعالخروج نمودن کارفرما و توقیف ابزار و ماشینآلات تولید و مواد اولیه خودداری كند.
ماده 4- به دولت اجازه داده میشود از محل اعتبارات بودجههای سنواتی تا پنجاه درصد (50%) آن بخش از هزینههای تحقیقاتی یا ارتقای وضعیت محيط زيستي به واحدهای تولیدی دارای مجوز یا پروانه بهرهبرداری را که منجر به کسب حق امتیاز تولید کالا یا خدمات یا ثبت اختراع از مراجع ذیصلاح داخلی یا بینالمللی شده است، کمک نماید. آییننامه اجرائی این ماده ظرف مدت سهماه از تاریخ ابلاغ این قانون بهپیشنهاد وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 5- سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، شركت شهركهاي كشاورزي و سازمان توسعهاي ذيربط پتروشيمي در وزارت نفت با رعايت قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي براساس قانون تأسيس و اساسنامه خود اداره گرديده و از شمول قوانين مدیریت خدمات کشوری و محاسبات عمومی کشور بهجز در مواردي كه از بودجه عمومي استفاده ميكنند، مستثنی میباشند. تسري قوانين به اين سازمانها مستلزم ذكر نام است.
ماده 6- مواردی كه بدهیهای شركتهای دولتی با تأیید سازمان حسابرسی، ناشی از تكالیف قانونی بوده است و بر اساس حكم قانونی، دولت مجاز به تضمین بازپرداخت آنها شده است و همچنین بدهی شركتهای مادرتخصصی ناشی از تعهدات دریافت تسهیلات برای اجرای طرحها و پروژههای سرمایهگذاری كه بعداً سهام آنها یا به شکل دارایی در چهارچوب مقررات قانونی مربوط واگذار شده لیكن تعهدات مذكور به شركت جدید التأسیس منتقل نگردیده است و سهام آنها با رعایت مقررات قانونی مربوط واگذار شده است، با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران به بدهی دولت منتقل ميشود و طبق ماده(1) این قانون و یا از محل اعتبارات مصوب مربوط در قوانین بودجه سنواتی مورد تسویه قرار ميگیرد.
سرمایه دولت در شركتهای مادرتخصصی مربوط، معادل مبالغ بدهیهای انتقالیافته موضوع این ماده به دولت، افزایش مییابد.
گزارش اجرای این ماده هر ششماه یکبار توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی به کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شوراي اسلامي و دیوان محاسبات کشور ارسال میشود.
ماده 7-
1- به سازمان مديريت و برنامهريزي كشور اجازه داده ميشود تا با هماهنگي وزارتخانهها و شركتها و مؤسسات دولتي كالاها و خدمات ناشي از اجراي طرحها و پروژهها و فعاليتهاي مورد واگذاري را در صورت ضرورت تا سقف هزينه يا قيمت تمام شده براي خود با عقد قرارداد به مدت مندرج در مزايده يا مناقصه از بخش غيردولتي خريداري و در صورت عدم نياز به خريد، اجازه بهرهبرداري يا فروش در داخل و يا خارج را به بخشغيردولتي بدهد.
2- در مواردي كه طرحها، پروژهها و فعاليتهاي مورد واگذاري فاقد توجيه اقتصادي است و نياز به پرداخت كمك دارد ميزان كمك در آگهي مناقصه يا مزايده درج ميشود.
3- رعايت شرايط رقابتي و برگزاري مزايده عمومي براي خريداران طرحها، پروژهها و فعاليتها و برگزاري مناقصه عمومي براي فروشندگان كالاها و خدمات ناشي از اجراي طرحها، پروژهها و فعاليتها الزامي است.
آييننامه اجرائي اين ماده با پيشنهاد مشترك سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و وزارت امور اقتصادي و دارايي ظرف مدت دو ماه پس از ابلاغ اين قانون بهتصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده 8- دولت موظف است از ايجاد و تقويت نشان(برند)های تجاري داخلي محصولات صنعتي و خوشههاي صادراتي حمايت كند و ظرف مدت سهماه از تاريخ تصويب اين قانون وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است آييننامه ساماندهي تبليغات كالاها و خدمات را با همكاري سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، وزارتخانههاي جهاد كشاورزي، ارتباطات و فناوري اطلاعات، فرهنگ و ارشاد اسلامي و كشور با اهداف زير تهيه كند و به تصويب هیأت وزيران برساند:
1- افزايش رقابتپذيري كالاهاي داخلي
2- ترويج فرهنگ مصرف كالاهاي داخلي
3- ترويج تغذيه سالم
4- جلوگيري از تجملگرايي
5- تشويق توليدكنندگان، صادركنندگان و نشانهاي برتر
6- محدودسازي تبليغ كالاهاي خارجي
ماده 9- كليه دستگاههاي موضوع ماده (5) قانون مديريت خدمات كشوري و ماده(5) قانون محاسبات عمومي كشور و دارندگان رديف در قوانين بودجه سنواتي مكلفند:
الف- در صورت درخواست متقاضي بخش خصوصي يا تعاوني، وجه مورد مطالبه در قبال فروش محصول يا ارائه خدمت يا صدور مجوز يا پروانه بيش از يك ميليارد ريال، از سرمايه گذاران، توليدكنندگان، صادركنندگان، واردكنندگان و پيمانكاران ايراني را طبق آييننامهاي كه با پيشنهاد مشترك وزارتخانههاي امور اقتصادي و دارايي، صنعت، معدن و تجارت و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور حداكثر تا مدت دو ماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب هيأت وزيران ميرسد به صورت نقد و يا اقساطي و يا مدتدار يكجا وصول نمايند.
ب- در صورت درخواست براي پرداخت اقساطي يا مدتدار يكجا، به دستگاههاي مذكور اجازه داده ميشود به غير از موارد مربوط به درآمدهاي عمومي و ساير موارد كه طبق قوانين مربوط وصول مينمايند، براي مدت بيش از سه ماه، معادل نرخ سود تسهيلات بانكي براي مدت اقساط يا پرداخت يكجا به مبلغ نقدي مورد مطالبه اضافه نمايند.
ماده 10- دستگاههاي اجرائي موضوع ماده(5) قانون مديريت خدمات كشوري و ماده(5) قانون محاسبات عمومي كشور و شركتها و مؤسسات انتفاعي وابسته به دولت و دستگاههايي كه شمول حكم بر آنها مستلزم ذكر يا تصريح نام است درصورت وجود مجوز قانوني يا تصريح در قرارداد ميتوانند قراردادها، تعهدات، توافقات، واگذاريها، مجوزها و پروانههاي قانوني صادرشده را لغو كنند يا تغيير دهند يا متوقف يا عطف به ماسبق كنند در غير اين صورت اقدامات فوق مستلزم جلب رضايت اشخاص ذينفع ميباشد.
ماده 11- به دستگاههای اجرائی مجری طرحهای تملک داراییهاي سرمایهای دارای ردیف اعتبار در قوانین بودجه سنواتی اجازه داده میشود تا با موافقت سازمان مديريت و برنامهريزي كشور نسبت به خرید غیرنقدی و یا اقساطی تا سقف سی درصد (30%) اعتبار مصوب طرح کالاهای مورد نیاز طرحهای خود را جهت تحویل به پیمانکاران طرحهای مذکور، بهعنوان بخشی از سهم کارفرما اقدام نماید.
سود متعلقه به خرید این کالاها كه در قرارداد با رعايت قوانين و مقررات پيشبيني شده است توسط کارفرما پرداخت میشود. آییننامه اجرائی این ماده به پیشنهاد سازمان مديريت و برنامهريزي كشور تا سهماه پس از تصویب این قانون به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 12- به كليه وزارتخانهها بهويژه نفت و نيرو و شركتهاي تابعه و وابسته به آنها و سازمانها و مؤسسات دولتي و كليه دارندگان عنوان و رديف در قوانين بودجه كل كشور اجازه داده ميشود سالانه تا سقف يكصد ميليارد (100.000.000.000) دلار بهصورت ارزي و پانصدهزار ميليارد (500.000.000.000.000)ريال بهصورت ريالي كه هر ساله تا سقف نرخ تورم سال قبل تعديل ميگردد، درموارد مربوط به بندهاي ذيل اين ماده كه سرمايهگذاري يا اقدام اشخاص حقيقي يا حقوقي خارجي يا داخلي با اولويت بخشهاي خصوصي يا تعاوني به توليد، صادرات، ارتقاي كيفيت، صرفهجويي يا كاهش هزينه در توليد كالا يا خدمت و زمان و بهبود كيفيت محيط زيست و يا كاهش تلفات جاني و مالي ميانجامد براي نفت و گاز و ميعانات گازي و فرآوردههاي نفتي و كالاها و خدمات قابل صادرات يا واردات به قيمتهاي صادراتي يا وارداتي به نرخ روز ارز بازار آزاد يا معادل ريالي آن با احتساب حقوق دولتي و عوارض قانوني و ساير هزينههاي متعلقه و براي ساير موارد با قيمتهاي غيريارانهاي با احتساب حقوق دولتي و عوارض قانوني و ساير هزينههاي متعلقه قرارداد منعقد كنند.
دولت مكلف است:
1- كالا يا خدمت توليد شده يا صرفهجوييشده و منافع يا ارزش حاصله را حسب مورد و از محل درآمد، صرفهجويي، منافع يا ارزش حاصله خريداري كند.
2- اصل و سود سرمايهگذاري و حقوق دولتي و عوارض قانوني و ساير هزينههاي متعلقه يا منافع اقدام موضوع اين ماده را به آنان پرداخت نمايد.
درصورت تأمين تمام يا بخشي از منابع موردنياز اجزاي (1) و (2) از بودجه كل كشور، ضمن مبادله موافقتنامه با سازمان مديريت و برنامهريزي كشور از طريق خزانهداري كل كشور اقدام ميشود.
اشخاص فوق ميتوانند طبق قرارداد يا مجوز صادره نسبت به فروش كالا يا خدمت توليد شده يا صرفهجوييشده و منافع يا ارزش حاصله از سرمايهگذاري يا اقدام در داخل يا خارج كشور و يا بهرهبرداري و استفاده از آنها اقدام نمايند.
الف- طرحهاي نفت و گاز از جمله افزايش ظرفيت توليد نفت خام، گاز و ميعانات گازي با اولويت مخازن مشترك و افزايش ظرفيت پالايش نفت خام و ميعانات گازي، افزايش توليد محصولات پتروشيمي، ذخيرهسازي نفت خام، ميعانات گازي و گاز طبيعي مخازن مشترك در مخازن غيرمشترك و داخل كشور، ذخيرهسازي گاز
در فصول كم مصرف براي استفاده در فصول پرمصرف، تبديل درجای نفتوگاز و ميعانات گازي به محصول يا برق، تزريق گاز به ميادين داخلي، رشد صادرات و عبور (ترانزيت) و معاوضه(سوآپ) نفت خام، ميعانات گازي و گاز و فرآوردههای نفتي، جلوگيري از سوختن گازهاي همراه نفت و ميعانات گازي و جايگزيني گاز داخلي يا وارداتي با فرآوردههاي نفتي ذیربط و كليه طرحهايي كه به افزايش توليد يا صرفهجويي در مصرف نفت خام و ميعانات گازي و گاز و فرآوردههای نفتي بيانجامد.
ب- طرحهای بهينهسازي مصرف انرژي در بخشهای مختلف از جمله صنعت با اولويت صنايع انرژيبر و حمل و نقل عمومي و ريلي درون و برونشهري و ساختمان، توسعه استفاده از انرژيهای تجديدپذير، گسترش استفاده از گاز طبيعي فشرده يا مايع يا گاز مايعشده با اولويت شهرهاي بزرگ و مسير راههاي اصلي بين شهري، توليد و يا جايگزين كردن خودروهاي كممصرف و يا برقي با خودروهاي پرمصرف و فرسوده و كاهش هزينههای حمل بار و مسافر و كاهش دموراژ (خسارتتأخير) كشتيها و طرحهاي حمل ونقل ريلي، جادهای، دريايي، هوايي اعم از زيرساختها و وسايل حمل و نقل، طرحهايي كه به كاهش گازهاي گلخانهای منجر میشود، ماشينآلات و واحدهاي توليدي بخش كشاورزي
پ- طرحهای احداث نيروگاه با بازدهي (راندمان) بالا، افزايش توليد و بازدهي حرارتي نيروگاهها كه منجر به افزايش بازدهي حرارتي شود، با اولويت نصب بخش بخار در نيروگاههای چرخه (سيكل) تركيبي اعم از تركيب برق و گرما (CHP) و تركيب برق، سرما و گرما (CCHP) و مولدهاي مقياس كوچك(DG) توسعه استفاده از انرژيهای تجديدپذير، كاهش تلفات انرژي در توليد، انتقال و توزيع، بهينهسازي و صرفهجويي در مصرف برق و انرژي، برقيكردن چاههاي كشاورزي با اولويت استفاده از منابع انرژيهای نو از جمله انرژي خورشيدي، جايگزيني مصرف برق به جاي گاز يا فرآوردههای نفتي در مناطقي كه توجيه اقتصادي دارد و افزايش سهم صادرات و عبور (ترانزيت) برق، توليد برق از تلفات گاز و سوخت كارخانجات
ت- طرحهاي احداث سد، بندر، آب و فاضلاب، طرحهاي جلوگيري از شوري و كاهش كيفيت آب، شيرين كردن آب شور و توليد آب شيرين با استفاده از روشهای مختلف با اولويت روشهای حرارتي بازيافتي، بهينهسازي و صرفهجويي در مصرف آب با كاهش تلفات آب در انتقال وتوزيع، مهار و بهرهبرداري بهينه از آبهای داخلي، مشترك و مرزي و آبهايي كه به دريا میريزد و طرحهاي جمعآوري و دفع بهداشتي فاضلاب و كليه طرحهايي كه به بهبود كيفيت و كاهش مصرف آب میانجامد، طرحهای زهكشي اراضي كشاورزي و شيوههای نوين آبياري، تضمين خريد آب يا اجازه فروش آب به سرمايهگذاران در كليه موارد از جمله شرب و بهداشت، صنعت، كشاورزي و آبياري
ث- ساير طرحهايي كه به ارتقای كيفيت يا كميت كالاها وخدمات توليدي يا صرفهجويي و جلوگيري از هدر رفتن سرمايههای انساني، مالي، محيط زيست و زمان منجر میشوند.
تبصره1- توجيه فني و اقتصادي و زيست محيطي، زمانبندي اجراء و بازپرداخت و سقف تعهد دولت در هر يك از طرحهايي كه نياز به تعهد دولت دارد با پيشنهاد وزارتخانه ذیربط به تصويب شوراي اقتصاد میرسد. شوراي اقتصاد مكلف است حداكثر تا مدت يكماه پس از وصول هر طرح به دبيرخانه آن، رسيدگي و تعيين تكليف كند.
تبصره2- صندوق توسعه ملي و بانكهاي عامل موظفند به طرحهاي داراي توجيه فني و اقتصادي اين ماده با اولويت، تسهيلات ارزي و ريالي پرداخت نمايند.
تبصره3- درموارديكه سرمايهگذاري يا اقدامات اشخاص موضوع اين ماده منجر به افزايش درآمد عمومي و يا كاهش هزينههاي عمومي شود، تعهد بازپرداخت اصل و سود سرمايهگذاري و حقوق دولتي و عوارض قانوني و ساير هزينههاي متعلقه يا منافع و عوايد حاصل از اقدامات، به ميزان و ترتيبي كه به تصويب شوراي اقتصاد ميرسد به عهده دولت است.
وزارت نفت مكلف است حقوق متعلق به سرمايهگذار يا اقدامكننده را مطابق مصوبه شوراي اقتصاد از محل افزايش درآمد حال يا آتي يا كاهش هزينهها، حسب مورد به قيمتهاي صادراتي يا وارداتي (براي سوخت) و در ساير موارد، وزارتخانههاي ذيربط و شركتهاي تابعه موظفند به سرمايهگذار يا اقدامكننده، پرداخت كنند و همزمان به حساب بدهكار دولت (خزانهداري كل كشور) منظور و تسويه حساب نمايند. در مواردي كه در اثر سرمايهگذاري يا اقدامات موضوع اين ماده، درآمد دستگاههاي اجرائي يا شركتهاي دولتي كاهش يابد، دولت مكلف به جبران معادل كاهش درآمد دستگاههاي اجرائي يا شركتهاي دولتي مربوط است.
حكم اين تبصره شامل بندهاي(الف) و(ب) ماده (82) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران نميگردد.
تبصره 4- بازپرداخت تعهدات دولت موضوع بند(ت) اين ماده از محل درآمدهاي حاصل از اجراي طرحها در قوانين بودجه سنواتي صورت میگيرد.
تبصره 5- در اجراي بندهاي اين ماده اولويت با سرمايهگذاراني است كه نفت خام، ميعانات گازي و يا فرآوردههای نفتي را براي تسويه تعهدات دولت قبول میكنند.
تبصره 6- ارزش سوخت و يا انرژي صرفهجوييشده براساس نوع و تركيب سوخت مصرفي در دوره يكسال قبل از انعقاد قرارداد و طبق قيمتهاي صادراتي و يا وارداتي محاسبه و منظور ميشود.
تبصره 7- به وزارتخانههای مذكور اجازه داده میشود درصورت نياز آب، برق، گاز و فرآوردههای نفتي و ساير كالاها و خدمات يارانهای توليد يا صرفهجوييشده را از اشخاص حقيقي يا حقوقي غيردولتي، خصوصي يا تعاوني حسب مورد به قيمتهاي صادراتي يا وارداتي (براي سوخت) و براي ساير موارد به قیمتهاي غيريارانهاي از آنان و يا ساير سرمايهگذاران در اين زمينه خريداري يا براي ايجاد اشتغال و اجراي طرحهاي تملك دارایيهای سرمايهای در هر استان و هر شهرستان سرمايهگذاري كنند. در صورت تمايل سرمايهگذار ميتواند كالا يا خدمت توليد يا صرفهجوييشده را در داخل يا خارج به فروش برساند.
تبصره 8- به منظور كاهش هزينهها و تشويق به كاهش مصرف در كالاها و خدمات يارانهاي به وزارتخانههاي مذكور و شركتهاي تابعه و وابسته ذيربط به آنها در اين ماده اجازه داده ميشود با تصويب شوراي اقتصاد مصارف كمتر از حد معين، آب، برق، گاز، فرآوردههاي نفتي و ساير كالاها و خدمات يارانهاي را با توجه به فصل، منطقه جغرافيايي، نوع مصرف و مصرفكنندگان، متناسب با كاهش مصرف به حداقل قيمت و يا صفر كاهش دهد.
چگونگي اجراي اين تبصره با پيشنهاد مشترك سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و وزارتخانههاي امور اقتصادي و دارايي، نفت، نيرو، صنعت، معدن و تجارت و جهادكشاورزي شامل تعيين حد معين براي مصارف مناطق جغرافيايي، نوع مصرف و مصرفكنندگان و مقدار و قيمت مصرف تا دوماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب شوراي اقتصاد ميرسد.
آییننامه اجرائي اين ماده به پيشنهاد سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و وزارتخانههای امور اقتصادي و دارايي، نفت و نيرو حسب مورد حداكثر ظرف مدت سهماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب هیأت وزيران میرسد.
ماده 13- كليه پالايشگاههاي كشور مشروط به پرداخت و تسويه وجوه نفت خام و میعانات گازی خريداري شده تحويلي به قيمت هر بشكه نود و پنج درصد (95%) تحويل روي كشتي (فوب) خليج فارس و بهصورت نقدي يا اعتبار اسنادي يكماهه به شركت دولتي ذیربط تابعه وزارت نفت، مجازند فرآوردههاي نفتي مازاد بر نياز داخلي را رأساً صادر كنند و دولت مكلف است سالانه سهم صندوق توسعه ملي را پرداخت نمايد.
تبصره 1- استفاده از سازوكارهاي بورس انرژي در خريد و فروش نفت خام و میعانات گازی و فرآوردههای نفتی و انرژی برق در اولويت قرار دارد.
تبصره 2- شركت دولتی ذیربط تابعه وزارت نفت مجاز است قیمت پایه نفت خام و میعانات گازی عرضه شده در بورس را:
1- تا دو درصد (2%) کمتر از نود و پنج درصد (95%) تحويل روي كشتي (فوب) خليج فارس تعیین كند.
2- تا سه درصد (3%) كمتر از بند (1) براي توسعه پالايشگاههاي موجود يا احداث پالايشگاههاي جديد تا ده سال پس از بهرهبرداري، تعيين كند.
تبصره 3- به وزارت نفت وساير دستگاهها اجازه داده ميشود براي تشويق كشتيهاي خارجي به سوختگيري و تأمين ساير نيازهاي خود در بنادر ايران از ابزارهاي تشويقي و قيمتهاي ترجيحي نسبت به ساير رقبا در تأمين سوخت و ساير نيازها استفاده كنند.
ماده 14- معاملات و دریافتها و پرداختهای موضوع انتشار اوراق بهادار دستگاههای اجرائی موضوع ماده(5) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 8/7/1386 از طریق نهاد واسط موضوع بند(د) ماده(1) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید بهمنظور تسهيل اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي بهمنظور تأمین مالی از طریق انتشار اوراق بهادار در مواردی که خرید، فروش و اجاره دارایی جزء لاینفک ابزار تأمین مالی است با تأیید خزانهداری کل کشور از رعایت تشریفات مقرر در قانون محاسبات عمومی کشور و قوانین مربوط به مناقصات و مزایدهها مستثنی است.
سقف درآمدهاي موضوع انتشار اوراق بهادار مذكور در اين ماده ضمن قوانين بودجه سنواتي تعيين ميشود.
آیيننامه اجرائی این ماده با اولویت دادن به بخشهای تولیدی، ظرف مدت سهماه از تاريخ ابلاغ اين قانون به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی بهتصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده 15- صندوق ضمانت سرمایهگذاری صنایع کوچک، صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک، صنایع دریایی و بیمه سرمایهگذاری فعالیتهای معدنی و صندوق حمايت از توسعه سرمايهگذاري در بخش كشاورزي، به جزء (11) ماده(12) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/1387 و اصلاحات بعدي آن و تبصره ماده (145) قانون مالیاتهای مستقیم اضافه و از شمول مواد(39)، (40)، (41) و (76) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1/6/1366 و اصلاحات بعدي آن مستثنی ميشوند.
ماده 16- كليه بانکها و مؤسسات اعتباري موظفند از تاريخ لازمالاجراء شدن اين قانون تا مدت سهسال:
الف- سالانه حداقل سی و سه درصد (33%) اموال خود اعم از منقول، غيرمنقول و سرقفلي را که به تملك آنها و شركتهاي تابعه آنها درآمده است و بهتشخيص شوراي پول و اعتبار و بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران مازاد ميباشد، واگذار كنند. منظور از شرکتهای تابعه مذکور، شرکتهایی هستند كه بانکها و مؤسسات اعتباري بهصورت مستقيم يا غيرمستقيم مالك بيش از پنجاهدرصد (50%) سهام آن باشند يا اكثريت اعضاي هیأت مديره آن را تعيين كنند.
ب- سهام تحت تملک خود و شرکتهای تابعه خود را در بنگاههایی که فعالیتهای غیربانکی انجام میدهند، به استثنای طرحهای نیمهتمام شرکتهای تابعه واگذار كنند. تشخیص «غیربانکی» بودن فعالیت بنگاههایی که بانکها، مؤسسات اعتباری و شرکتهای تابعه، سهامدار آنها هستند، برعهده بانکمرکزی جمهوریاسلامیایران است.
تبصره 1- معادل صددرصد (100%) مابهالتفاوت حاصل از فروش اموال و داراییهای مازاد بانکهای دولتی نسبت به مبلغ قیمت دفتری و هزینههای فروش پس از کسر سهم سود قطعی سپردهگذاران، به خزانهداري كل كشور واریز و جهت افزایش سرمایه همان بانك تخصیص داده ميشود. وجوه حاصل از این تبصره از پرداخت مالیات و سود سهم دولت معاف است.
تبصره 2- با رعایت سیاستهای کلی و قانون اجرای سیاستهای کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی مصوب 25/3/1387 و اصلاحات بعدي آن، وجوه حاصل از واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانکها و بیمههای مشمول واگذاری مطابق با دستورالعملی که به تصویب وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران میرسد، در قالب بودجههای سنواتی به افزایش سرمایه بانکهای دولتی اختصاص مییابد.
تبصره3- در اجرای این ماده وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است ظرف مدت سهسال مطابق دستورالعملي که بهتصویب مجمع عمومی بانکها میرسد، نسبت به بازسازی ساختار مالی و استقرار حاکمیت شرکت در بانکهای دولتی اقدام كند.
ماده 17- درصورت عدم انجام تکالیف موضوع ماده(16) اين قانون، مجازاتهای زیر نسبت به بانک یا مؤسسه اعتباری متخلف اعمال میشود:
الف- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با اخطار قبلی، نسبت به اعمال مجازاتهای قانونی از جمله ماده(44) قانون پولی و بانکی کشور مصوب 18/4/1351 و اصلاحات بعدي آن اقدام ميكند.
ب- سود بانکها و مؤسسات اعتباری که منشأ آن فعالیتهای غیربانکی شامل بنگاهداری و نگهداری سهام باشد در سال 1395 با نرخ بيست و هشت درصد(28%) مشمول مالیات ميشود. پس از آن، هرسال سه واحد به درصد نرخ مذكور افزوده میشود تا به پنجاه و پنج درصد (55%) برسد.
پ- عایدی املاک غیرمنقول مازاد بانکها و مؤسسات اعتباری شامل زمین، مستغلات، سرقفلی و اموال مشابه آن در سال 1395 با نرخ بيست و هشت درصد(28%) مشمول مالیات ميشود. پس از آن، هرسال سه واحد درصد به نرخ مذكور اضافه میشود تا به پنجاه و پنج درصد (55%) برسد. منظور از عایدی املاک در این ماده مابهالتفاوت قیمت بازاری ملک در ابتدا، و انتهای سال مالی است و بانک یا مؤسسه اعتباری که دارایی غیرمنقول مازاد نگهداری میکند موظف است از سال 1395 به بعد، براساس نرخهای مقرر در این ماده، همهساله مالیات بر عايدی دارایی غیرمنقول مازاد تحت تملک خود را بپردازد. چگونگی تقویم دارایی موضوع این ماده، مطابق آییننامه اجرائي است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان امور مالیاتی کشور تهیه ميشود و ظرف مدت سهماه از تاریخ ابلاغ این قانون به تصویب هیأت وزیران ميرسد.
ت- مدیرعامل و اعضای هیأتمدیره بانکها و مؤسسات اعتباری که به دلایلی جز موارد تبصره(1) اين ماده و یا حکم قضائی مبنیبر عدم واگذاری اموال و سهام موضوع ماده(16) اين قانون، اقدام به اجرای این حکم ننمایند به مدت پنج سال از عضویت در هیأت مدیره و نیز تصدی سمت مدیرعاملی بانکها و مؤسسات مالی و يا اعتباری محروم میشوند.
تبصره 1- موارد زیر از شمول مجازاتهای مقرر در این ماده مستثنی است:
الف- مواردی که بانک یا مؤسسه اعتباری حسب مورد به تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا سازمان بورس و اوراق بهادار اقدامات لازم برای واگذاری داراییهای موضوع این ماده را انجام داده ولی به عللی خارج از اراده بانک یا مؤسسه اعتباری، واگذاری آن ممکن نشده باشد؛
ب- نگهداری اموال منقول یا غیرمنقول و سهامی که به تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به صورت قهری به تملک بانک یا مؤسسه اعتباری درآمده باشد. نگهداری اینگونه اموال و سهام تا یکسال پس از تاریخ تملک، مشمول مجازاتهای موضوع این ماده نيست. تعیین مصادیق قهری بودن تملک، مطابق آییننامهای است که بهپیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه ميشود و ظرف مدت سهماه از تاریخ ابلاغ این قانون بهتصویب هیأت وزیران ميرسد.
تبصره 2- نظارت مستقیم بر اجرای این حکم با وزارت امور اقتصادی و دارایی ميباشد و وزارت مذکور موظف است هر سهماه يكبار گزارش عملکرد حکم اين ماده را به کمیسیونهای اقتصادی و برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شوراي اسلامي ارائه كند.
ماده 18- تا پايان سال 1394 پنجاهدرصد(50%) منابع و از سال 1395، صددرصد(100%) منابعي كه از محل حساب ذخيره ارزي به عامليت بانكهاي دولتي صرف اعطاي تسهيلات به بخشهاي خصوصي و تعاوني شده است و طي سالهاي آتی وصول ميشود، پس از كسر تعهدات قبلي به حساب خزانهداري كل كشور واریز و جهت افزايش سرمايه دولت در بانكهاي دولتی با اولویت همان بانکهای عامل منظور ميشود.
برای این منظور به بانکهای عامل حساب ذخیره ارزی اجازه داده میشود تا یکصد هزار میلیارد (100.000.000.000.000) ریال به اتکای مطالبات جاری (حصه تسهیلات اعطائی سررسیدنشده) از اشخاص بابت اعطای تسهیلات از محل حساب ذخیره ارزی، اوراقبهادار مبتنی بر دارایی منتشر نمایند و منابع حاصل را به حساب خزانهداري كل كشور واریز كنند.
صددرصد (100%) وجوه مذكور با تصويب هيأت وزيران صرف افزايش سرمايه بانكهاي دولتي ميشود. ضوابط ناظر بر انتشار اوراق بهادار مذكور و تسويه حساب بانكهاي عامل با خزانهداري كل كشور به موجب آييننامه اجرائي است كه ظرف مدت سه ماه از تاريخ تصويب اين قانون به پيشنهاد وزارت امور اقتصادي و دارايي و بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده 19- بهمنظور كمك به تأمین نقدینگی براي حمايت از واحدهای تولیدی كالا و خدمات و تسهیل در وصول مطالبات سررسيد گذشته بانکها و یا مؤسسات مالی و يا اعتباری دارای مجوز از این واحدها اقدامات زیر انجام میشود:
الف- بانک مرکزی جمهوري اسلامي ايران مکلف است از طریق كليه بانکها و مؤسسات اعتباري دولتي و خصوصي عامل درصورت درخواست متقاضي، متناسب با بازپرداخت هر بخش از تسهيلات پرداختي به واحدهاي توليدي، نسبت به آزادسازي وثيقههاي مازاد و يا تبديل وثيقه متناسب با ميزان باقيمانده تسهيلات اقدام نمايد. انتخاب وثيقه باقيمانده جهت تضمين با بانك است.
ب- دريافت وكالت بلاعزل از تسهيلاتگيرندگان و وثيقهگذاران بابت وثائق در رهن بانكها و مؤسسات اعتباري دولتي و خصوصي ممنوع است و وثيقهگيرندگان موظفند در قالب قراردادهاي منعقده يا ساير طرق قانوني نسبت به به اجراء گذاشتن وثيقهها عمل كنند.
پ- متن زیر بهعنوان تبصره(4) به ماده واحده قانون اصلاح ماده (34) اصلاحي قانون ثبت مصوب 1351 و حذف ماده (34) مكرر آن مصوب 29/11/1386 الحاق ميشود:
تبصره 4- در راستای تسهیل در وصول مطالبات سررسيد گذشته بانکها و یا مؤسسات مالی و يا اعتباری دارای مجوز به یکی از روشهای زیر عمل میشود:
1- بانک و یا مؤسسه مالی و يا اعتباری تسهیلاتدهنده، درصورت درخواست واحد تولیدی بدهکار، به بازار فرابورس يا كارشناس رسمي دادگستري مراجعه و تمام اموال و داراییهای واحد تولیدی را قیمتگذاری مينمايد و با هدف تأمین طلب بانک و یا مؤسسه مالي و يا اعتباری بر روی درصد سهام قابل واگذاری به خریدار، یک مناقصه برگزار ميكند تا مشخص شود كه كدام خريدار با قبول درصد كمتري از سهام واحد توليدي بدهكار، تمام بدهي او را ميپردازد. با پرداخت میزان طلب بانک و مؤسسه مالی و يا اعتباری از واحد تولیدی توسط خریدار، آن بخش از سهم واحد تولیدی که در مناقصه مشخص شده است، به خریدار منتقل و اموال مورد رهن آزاد میشود.
درصورتیکه بدهکار از مجوز فوق برای تسویه بدهیهای خود استفاده كند، درصورت شرط ضمن عقد در قرارداد مناقصه و درخواست خريدار، بدهكار مكلف است به خریدار سهام واحد تولیدی بدهکار اعم از اینکه بانک و یا مؤسسه مالی و يا اعتباری باشد و یا سهام خود را از طریق فرابورس خریداری کرده باشد، اجازه دهد تا با خرید نقدی بخش دیگری از سهام این واحد تولیدی به قیمت قبلی، سهام خود را تا سقف سهام مورد نیاز برای تشکیل مجمع عمومی فوقالعاده، افزایش دهد.
2- در مورد معاملات بانكها و مؤسسات مالي و يا اعتباري مجاز، هرگاه مال مورد وثيقه به مبلغ پايه كارشناسي رسمي دادگستري مرضيالطرفين خريداري نداشته باشد، به تقاضاي بستانكار و ضمن اخطار به تسهيلاتگيرنده و راهن، مهلت دو ماهه داده ميشود تا طلب بانك يا مؤسسه مالي و يا اعتباري را پرداخت كند و يا ملك مورد وثيقه را با پرداخت تمام يا بخشي از طلب بانك تا سقف مبلغ پايه مزايده فك رهن كند.
چنانچه ظرف مدت مذكور طلب بستانكار پرداخت نشود، مال مورد مزايده به بالاترين مبلغ پيشنهادي مشروط بر اينكه كمتر از هفتاد درصد (70%) مبلغ پايه مزايده نباشد، به فروش رسيده و طلب بستانكار وصول ميشود. در صورتيكه در مزايده اول، مال مورد مزايده به فروش نرسد، تكرار مزايده با قيمت كارشناسي جديد بلامانع است. هرگاه ارزش مال مورد وثيقه بيشتر از ارزش مورد مطالبه بانك باشد، تملك دارايي مورد وثيقه به اختيار بانك ميباشد و الزامي در تملك ندارد. درصورت عدم وصول كامل طلب از اين طريق، حق پيگيري وصول باقيمانده مطالبات از روشهاي قانوني براي بستانكار محفوظ است. در اجراي اين تبصره استفاده از سازوكارهاي بورس كالا در اولويت قرار دارد.
ماده 20- دولت موظف است نسبت به تعیین تکلیف نرخ و فرآیند تسویه بدهکاران ارزی از محل حساب ذخيره ارزي به دولت به نحوی که زمان دریافت ارز، زمان فروش محصول یا زمان تکمیل طرح(حسب مورد)، نوع کالا(نهائی، واسطهای یا سرمایهای) وجود یا نبود محدودیتهای قیمتگذاری توسط دولت و رعايت ضوابط قيمتگذاري و عرضه توسط دريافتكننده تسهيلات، وجود یا نبود منابع ارزی در زمان درخواست متقاضی لحاظ شده باشد، ظرف مدت ششماه پس از تصویب این قانون اقدام كند.
تبصره 1- گيرندگان تسهيلات موضوع اين ماده از تاريخ ابلاغ اين قانون تا سهماه فرصت دارند تا بدهي خود به قيمت روز گشايش را با بانك عامل تأدیه و يا تعيين تكليف كنند. بدهکارانی كه مطابق این تبصره اقدام به تعيين تكليف بدهي خود نموده باشند، مشمول تسهیلات این ماده هستند. تطابق شرايط اين ماده با بدهكاران مزبور با تصويب كارگروه ملي و برحسب ضرورت استاني ميباشد. كليه اقدامات قانوني و اجرائي توسط بانكهاي عامل تا ابلاغ آييننامه اجرائي اين ماده متوقف ميشود.
تبصره 2- آییننامه اجرائی این ماده كه در آن تركيب كارگروه مذكور در تبصره(1) تعيين ميشود، بهپیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور بهتصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 3- وزارت امور اقتصادي و دارايي موظف است ظرف مدت سهماه پس از تصويب اين قانون با همكاري بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران، سازمان بورس و اوراق بهادار و بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران، آیيننامه پوشش نوسانات نرخ ارز را تهيه كند و بهتصويب هیأت وزيران برساند.
ماده 21- بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران موظف است بهمنظور تأمین سرمایه درگردش پایدار برای واحدهای صنعتی، معدنی، کشاورزی، حمل و نقل، صنوف توليدي، بنگاههای دانشبنیان و شرکتهای صادراتی درحالکار (که در این ماده بهاختصار «واحد» نامیده میشوند)، حداكثر ظرف مدت سهماه از تاريخ ابلاغ اين قانون، دستورالعمل اجرائي افتتاح حساب ويژه تأمین سرمايه درگردش را (که بهاختصار «حساب ویژه» نامیده میشود) در چهارچوب قانون عمليات بانكي بدون ربا (بهره) مصوب 8/6/1362 و اصلاحات بعدي آن با شرایط و الزامات زیر تدوين و به شبكه بانكي كشور ابلاغ نمايد:
الف- هر واحد تنها میتواند یک «حساب ویژه» در شبکه بانکی کشور داشته باشد. تمام یا بخشی از عواید حاصل از فروش واحد به این حساب واریز میشود و موجودی آن صرفاً برای پرداختهای قانونی و خرید نهادههای موردنیاز واحد قابل استفاده است. افتتاح «حساب ويژه» براي هر واحد، مانع از داشتن انواع ديگر حسابهاي بانكي توسط آن واحد نيست.
ب- بانک موظف است حسب درخواست صاحب حساب، وجوه موردنیاز برای خرید نهادههای موردنیاز تولید یا پرداختهای قانونی مرتبط با تولید یا صادرات را از محل موجودی حساب ویژه واحد پرداخت نموده، در صورت عدم تکافوی موجودی حساب ویژه واحد، بهمیزان کسری حساب و حداکثر تا سقف اعتبار حساب ویژه واحد، حساب مزبور را بدهکار نماید.
تسهیلاتي كه از اين طريق در اختيار واحدها قرار ميگيرد، از نوع حد اعتباری و در قالب اعتبار در حسابجاری بوده و متناسب با مبالغ بازپرداختشده، قابل تکرار میباشد. این تسهیلات صرفاً در چهارچوب عقود مصرح در فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) و آییننامههای آن قابل پرداخت است. بازپرداخت اين تسهیلات میتواند از طریق واریز تدریجی وجوه حاصل از فروش به«حساب ویژه» واحد انجام شود.
پ- حد اعتباری حساب ویژه هر واحد در سال اول افتتاح حساب عبارت است از شصت درصد (60%) میانگین فروش سهساله آخر فعالیت آن واحد (مورد تأیید سازمان امور مالیاتی کشور) و حداکثر تا سقف پانصد میلیارد ریال
حد اعتباری حساب ویژه هر واحد برای سالهای بعد، براساس دستورالعمل بانک مرکزی جمهوري اسلامي ايران که به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید، متناسب با فروش سال قبل واحد که وجه آن به حساب ویژه واریز شدهباشد، تعیین ميشود.
ت- هر گونه استفاده غیرمجاز از حساب ویژه، جرم محسوب میشود و مجرم با رأی دادگاه به جریمه نقدی سه برابر مبلغ تخلف و محرومیت موقت یا دائم از تسهیلات حساب ویژه محکوم خواهد شد.
ث- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است تدابیر تشویقی و تنبیهی لازم را برای الزام کلیه بانکها و مؤسسات اعتباری در راستای تأمین سرمایه درگردش واحدها در چهارچوب مقررات این ماده اتخاذ نموده، هر ششماه یکبار، گزارش عملکرد بانکها و مؤسسات اعتباری در این خصوص را به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ارائه كند.
ماده 22- بانکها موظفند درخواستهاي استفاده از تسهيلات ارزي و ريالي مورد نياز طرحهاي داراي توجيه فني، اقتصادي و مالي را همزمان بررسي و براساس زمانبندي اجراي طرح و متناسب با پيشرفت فيزيكي پروژه پرداخت نمايند. همچنين بانکها درخصوص قراردادها و تعهدات توليدي غيرتكليفي كه متقاضي، سهم آورده خود را طبق زمانبندي واريز كرده و اجراي طرح يا پروژه موضوع قرارداد نيز شروع شده باشد، در صورت تعليق تسهيلات تعهد شده، ملزم به تمديد مدت قرارداد و عدم دريافت هرگونه سود در بازه زماني تعليق و عدم ايفاي تعهدات قراردادي خود در قبال متقاضي يا طرف قرارداد خود میباشد.
ماده 23- كليه بانکها و مؤسسات مالي و يا اعتباري دولتي و خصوصي مكلفند با درخواست بنگاههاي توليدی كه بهدليل شرايط كشور طي سالهاي 1389 تا 1392 دچار مشکل و داراي بدهي سررسيد گذشته گردیدهاند و تاكنون براي تسهيلات أخذشده معوق از تمهيدات استمهال و يا امهال استفاده نكردهاند با تأیید هیأت مدیره براي يكبار و با دوره تنفس ششماهه و بازپرداخت سهساله اقدام به تسويه حساب تسهيلات معوق نمايند. جريمههاي تسهيلات فوق بهصورت جداگانه محاسبه و در انتهاي دوره بازپرداخت و درصورت انجام تعهدات به موقع بنگاه توليدي، مشمول بخشودگي ميگردد. بنگاههایی که حداکثر یکسال پس از تصویب این قانون تعیین تکلیف نمایند مشمول این ماده ميباشند.
ماده 24- به دولت اجازه داده ميشود از محل صرفهجويي در هزينهها يا فروش طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي يا فروش اموال مازاد يا افزايش قيمت آب و حاملهاي انرژي براي مصارف بيش از الگوي مصرف يا متوسط مصرف، سالانه تا دو درصد (2%) بودجه كل كشور را پس از واريز به خزانهداري كلكشور به افزايش سرمايه بانكهاي دولتي اختصاص دهد. بانكهاي مذكور موظفند حداقل معادل سه برابر مبلغ افزايش سرمايه را از اين محل به خريداران غيردولتي، خصوصي يا تعاوني طرحهاي تملك داراييهاي سرمايهاي ملي و استاني تسهيلات با اقساط بازپرداخت حداقل پنج ساله پرداخت نمايند. ليست طرحها و پروژهها توسط سازمان مديريت و برنامهريزي كشور تعيين و اعلام ميشود.
به صندوق توسعه ملي نيز اجازه داده ميشود تا از طريق بانكهاي عامل ذيربط به خريداران طرحها و پروژههاي مذكور تسهيلات پرداخت نمايد.
متقاضيان خريد طرحها و پروژههاي مذكور مجازند حداقل بيست درصد(20%) منابع مورد نياز جهت تكميل و بهرهبرداري از هر طرح و يا پروژه را تأمين نمايند.
دستگاههاي اجرائي طرحها و پروژهها موظفند با تأييد سازمان مديريت و برنامهريزي كشور با عقد قرارداد بلند مدت تا مدت پنجاه سال كالاها و خدمات ناشي از اجراي طرحها و پروژهها را از بخش غيردولتي، خصوصي يا تعاوني خريداري يا به آنها كمك زيان پرداخت نمايند و در صورت عدم نياز، خريداران طرحها و پروژهها ميتوانند كالا يا خدمات ناشي از اجراي طرحها و يا پروژهها را در داخل يا خارج به فروش رسانند.
به سازمان مديريت و برنامهريزي كشور اجازه داده ميشود طرحهاي فاقد توجيه اقتصادي را با پرداخت يارانه يا كمك زيان توجيهدار و سودآور نمايد. رعايت شرايط رقابتي و برگزاري مزايده عمومي براي فروش طرحها و پروژهها و برگزاري مناقصه عمومي براي خريد كالاها و خدمات ناشي از اجراي طرحها و پروژهها الزامي است.
آييننامه اجرائي اين ماده با پيشنهاد سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و وزارت امور اقتصادي و دارايي و صندوق توسعه ملي و بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران حداكثر تا مدت دوماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده 25- به سازمان بورس و اوراق بهادار اجازه داده میشود با رعایت مواد(26) و(27) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب1/9/1384 پس از استقرار و راهاندازی شرکتهای رتبهبندی اعتباری براساس رتبه اعلامی شرکتهای مزبور، مجوز انتشار اوراق مشارکت را صادر نماید. نحوه ضمانت و تعيين نرخ اوراق مذكور به موجب آييننامه اجرائي است كه به پيشنهاد وزارت امور اقتصادي و دارايي و سازمان بورس و اوراق بهادار، حداكثر ظرف مدت سهماه از تاريخ ابلاغ اين قانون تهيه ميشود و به تصويب هیأت وزيران ميرسد.
ماده 26- کلیه معاملات ثانویه اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار اسلامی (صکوک) از قبیل اوراق مرابحه و اسناد خزانه اسلامی صرفاً از طریق بورس یا بازار خارج از بورس موضوع قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران انجام میشود.
اوراق مرابحه، اوراق بهادار قابل نقل و انتقالي است كه نشان دهنده مالكيت مشاع دارنده آن در دارايي مالي ناشي از فروش كالا، يا خدمتي است كه نقل و انتقال آن شرعاً جايز بوده و بر اساس قرارداد مرابحه حاصل شده است.
تبصره 1- انتشار اوراق مشارکت قابل بازخرید قبل از سررسید توسط بانکهای دولتی و خرید اوراق مشارکت منتشرشده توسط سایر بانکها (اعم از دولتی و خصوصی) به وسیله بانکهای دولتی ممنوع است.
تبصره2- انتشار اوراق بهادار قابل بازخرید قبل از سررسید توسط بانک مرکزی جمهوري اسلامي ايران که با هدف مدیریت نظام پولی کشور انجام میشود، مجاز است.
ماده 27- شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار یا بازار خارج از بورس موضوع قانون بازار اوراق بهادارجمهوری اسلامی ایران که از محل آورده نقدی یا مطالبات حالشده سهامداران افزایش سرمایه میدهند، از پرداخت حق تمبر موضوع ماده(48) قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره آن معاف میباشند.
ماده 28-
الف- به منظور کنترل و کاهش مخاطرات سامانهای یا فرادستگاهی بازار سرمایه کشور در شرایط وقوع بحرانهای مالی و اقتصادی و اجرای سیاستهای عمومی حاکمیتی در شرایط مذکور و به منظور حفظ و توسعه شرایط رقابت منصفانه در حوزه بازار سرمایه، صندوق تثبیت بازار سرمایه به عنوان نهاد مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، با شخصیت حقوقی مستقل تأسیس ميشود و طبق اساسنامه خود و در چهارچوب مصوبات هیأت امناء متشکل از وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی، رئيس سازمان مديريت و برنامهريزي كشور، رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی و رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار توسط هیأت عامل فعالیت مینماید.
تبصره 1- اداره صندوق بر عهده هیأت عامل آن خواهد بود و سازمان حسابرسی به عنوان حسابرس- بازرس قانونی آن فعالیت مینماید.
تبصره 2- سازمان بورس و اوراق بهادار با تصويب شوراي عالي بورس و اوراق بهادار، ميتواند بخشي از منابع داخلي خود را به شكل سپرده در اختيار اين صندوق قرار دهد. صندوق توسعه ملي نيز مجاز است تا يك درصد (1%) از منابع سالانه خود را از طريق سپردههاي خود در بانكهاي عامل در اين صندوق سپردهگذاري كند.
تبصره 3- شرایط و معیارهای مخاطرات سامانهای، مخاطرات فرادستگاهی و بحرانهای مالی و نیز شرایط و مقررات فعالیت و انحلال صندوق، ارکان صندوق و وظایف و اختیارات هیأت امناء و هیأت عامل به موجب اساسنامه صندوق تثبيت بازار سرمايه است که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی حداكثر تا مدت سهماه پس از ابلاغ اين قانون به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 4- در صورت انحلال صندوق تثبيت بازار سرمايه کلیه اموال و داراییهای آن بعد از کسر تعهدات و بدهیها به دولت تعلق میگیرد.
تبصره 5- فعاليتهاي صندوق در حوزه بازار سرمايه از ابتداي سال 1395 از هرگونه ماليات و عوارض معاف ميباشد.
ب- شرکتهای پذیرفتهشده در بورس و بازارهای خارج از بورس براساس میزان سهام شناور خود در هر یک از بازارهای مذکور و براساس مقرراتي که با پیشنهاد سازمان بورس و اوراق بهادار به تصویب شوراي عالي بورس و اوراق بهادار میرسد میتوانند تا سقف ده درصد (10%) از سهام خود را خریداری و تحت عنوان سهام خزانه در شرکت نگهداری کنند. مادامی که این سهام در اختیار شرکت است فاقد حق رأی میباشد.
پ- مابهالتفاوت ارزش اسمی و قیمت معاملاتی پذیرهنویسی اوراق بهادار مذکور که کمتر از قیمت اسمی پذیرهنویسی میشوند بهعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته میشود.
ماده 29- از ابتداي سال 1395 کلیه معافیتهای مقرر در مواد(7)، (11) و (12) قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جديد به منظور تسهيل اجرای سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي مصوب 25/9/1388 درخصوص اوراق صکوک و تمامی اوراق بهاداری که در چهارچوب قوانین و براساس ضوابط و مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر ميشود، حاکم است.
ماده 30- متن زیر بهعنوان ماده(138 مکرر) به قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 3/12/1366 و اصلاحات بعدي آن الحاق میشود:
ماده 138 مکرر- اشخاصی که آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ـ طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم نمایند، معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بر درآمد معاف ميشوند و برای پرداختکننده سود، معادل سود پرداختی مذکور بهعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی تلقی میشود.
تبصره 1- استفادهکننده از معافیت موضوع این ماده تا دو سال نمیتواند آورده نقدی را از بنگاه تولیدی خارج كند. در صورت کاهش آورده نقدی، بهمیزان ارزش روز معافیت استفاده شده، مالیات سال خروج آورده نقدی، اضافه ميشود.
تبصره 2- تشخیص تحقق بهکارگیری آورده نقدی برای تأمین مالی پروژه ـ طرح یا سرمایه در گردش با اداره امور مالیاتی حوزه مربوط است.
ماده 31- متن زیر جایگزین ماده (132) قانون مالیاتهای مستقیم و تبصرههاي آن میشود و ماده (138) قانون مذكور و تبصرههاي آن حذف ميگردد:
ماده 132- درآمد ابرازی ناشي از فعاليتهاي توليدي و معدني اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهاي توليدي يا معدني که از تاريخ اجراي اين ماده از طرف وزارتخانههاي ذيربط براي آنها پروانه بهرهبرداري صادر يا قرارداد استخراج و فروش منعقد ميشود و همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یادشده که از تاریخ مذکور از طرف مراجع قانونی ذیربط برای آنها پروانه بهرهبرداری یا مجوز صادر میشود، از تاريخ شروع بهرهبرداري يا استخراج یا فعالیت به مدت پنجسال و در مناطق کمترتوسعهيافته به مدت دهسال با نرخ صفر مشمول مالیات میباشد.
الف- منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مؤدیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهارنامه، دفاتر قانونی، اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد، برای درآمدهای خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخصشده به سازمان امور مالیاتی کشور میباشند و سازمان مذکور نیز مکلف به بررسی اظهارنامه و تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان براساس مستندات، مدارک و اظهارنامه مذکور است و پس از تعیین درآمد مشمول مالیات مؤدیان، مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه میشود.
ب- مالیات با نرخ صفر برای واحدهای تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع این ماده كه دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل باشند چنانچه در دوره معافیت، هرسال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل پنجاه درصد(50%) افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش کارکنان یکسال اضافه میشود. تعداد نیروی کار شاغل و همچنین افزایش اشتغال نیروی کار در هر واحد با تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ارائه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تأمین اجتماعی کارکنان محقق میشود. در صورت کاهش نیروی کار از حداقل افزایش مذکور در سال بعد که از مشوق مالیاتی این بند استفاده کرده باشند، مالیات متعلق در سال کاهش، مطالبه و وصول میشود. افرادي كه بازنشسته، بازخريد و مستعفي ميشوند كاهش محسوب نميگردد.
پ- دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای اقتصادی مذكور موضوع این ماده واقع در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت دو سال و در صورت استقرار شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمترتوسعهیافته، به مدت سهسال افزایش مییابد.
ت- شرط برخورداري از هرگونه معافيت مالياتي براي اشخاص حقيقي و حقوقي فعال در مناطق آزاد و ساير مناطق كشور تسليم اظهارنامه مالياتي در موقع مقرر قانوني است. اظهارنامه مالياتي اشخاص حقوقي شامل ترازنامه و حساب سود و زيان طبق نمونهاي است كه توسط سازمان امور مالياتي تهيه ميشود.
ث- به منظور تشویق و افزایش سرمایهگذاریهای اقتصادی در واحدهای موضوع این ماده علاوه بر دوره حمایت از طریق مالیات با نرخ صفر حسب مورد، سرمایهگذاری در مناطق کمترتوسعهیافته و سایر مناطق به شرح زیر مورد حمایت قرار میگیرد:
1- در مناطق کمترتوسعهیافته:
مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مذکور در صدر این ماده تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد به دوبرابر سرمایه ثبت و پرداختشده برسد، با نرخ صفر محاسبه میشود و بعد از آن، مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده(105) این قانون و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود.
2- در سایر مناطق:
پنجاهدرصد(50%) مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات مذکور در صدر این ماده با نرخ صفر و پنجاهدرصد(50%) باقیمانده با نرخهای مقرر در ماده (105) قانون مالياتهاي مستقيم و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود. این حکم تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد، معادل سرمایه ثبت و پرداختشده شود، ادامه مییابد و بعد از آن، صددرصد(100%) مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده(105) این قانون و تبصرههای آن محاسبه و دریافت میشود.
درآمد حمل و نقل اشخاص حقوقی غیردولتی، از مشوق مالیاتی جزءهای(1) و (2) این بند برخوردار میباشند. اشخاص حقوقی غیردولتی موضوع این ماده که قبل از این اصلاحیه تأسیس شدهاند، درصورت سرمایهگذاری مجدد از مشوق این ماده میتوانند استفاده کنند.
هرگونه سرمایهگذاری که با مجوز مراجع قانونی ذیربط بهمنظور تأسیس، توسعه، بازسازی و نوسازی واحدهاي مذكور برای ایجاد داراییهای ثابت بهاستثنای زمین هزینه میشود، مشمول حکم این بند است.
ج- استثنای زمین مذکور در انتهای بند(ت)، در مورد سرمایهگذاری اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای حمل و نقل، بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری صرفاً به میزان تعیینشده در مجوزهای قانونی صادرشده از مراجع ذیصلاح، جاری نمیباشد.
چ- درصورت کاهش میزان سرمایه ثبت و پرداختشده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده برای افزایش سرمایه استفاده کرده باشند، مالیات متعلق و جریمههای آن مطالبه و وصول میشود.
ح- درصورتیکه سرمایهگذاری انجامشده موضوع این ماده با مشارکت سرمایهگذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد بهازای هر پنجدرصد(5%) مشارکت سرمایهگذاری خارجی به میزان دهدرصد(10%) به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاهدرصد(50%) اضافه میشود.
خ- شرکتهای خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند درصورتیکه حداقل بیستدرصد(20%) از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرارداد همکاری با واحد تولید ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور، از پنجاهدرصد(50%) تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده برخوردار میباشند.
د- نرخ صفر مالیاتی و مشوقهای موضوع این ماده شامل درآمد واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران و پنجاه کیلومتری مرکز استان اصفهان و سی کیلومتری مراکز سایر استانها و شهرهای دارای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت براساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن نمیشود.
واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات با تأیید وزارتخانههای ذیربط و معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور در هر حال از امتیاز این ماده برخوردار میباشند. همچنین مالیات واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران با نرخ صفر محاسبه میشود و از مشوقهای مالیاتی موضوع این ماده برخوردار میباشند.
درخصوص مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی یا واحدهای تولیدی که در محدوده دو یا چند استان یا شهر قرار میگیرند، ملاک تعيين محدوده به موجب آييننامهاي است كه حداكثر سه ماه پس از تصويب اين قانون با پيشنهاد مشترك وزارتخانههاي صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادي و دارايي و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و سازمان حفاظت محيطزيست تهيه و به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ذ- فهرست مناطق کمتر توسعهیافته شامل استان، شهرستان، بخش و دهستان در سهماهه اول در هر برنامه پنجساله، توسط سازمان مديريت و برنامهريزي كشور با همكاري وزارت امور اقتصادی و دارایی با لحاظ شاخصهای نرخ بیکاری و سرمایهگذاری در تولید تهیه ميشود و بهتصویب هیأت وزیران ميرسد و تا ابلاغ فهرست جديد، فهرست برنامه قبلي معتبر ميباشد. تاریخ شروع فعاليت با تأييد مراجع قانوني ذیربط، مناط اعتبار برای احتساب مشوقهای مناطق کمترتوسعهیافته است.
ر- کلیه تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی که قبل از اجرای اینماده پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط أخذ کرده باشند تا مدت ششسال پس از تاریخ لازمالاجراء شدن این ماده از پرداخت پنجاهدرصد(50%) مالیات بر درآمد ابرازی معاف میباشند. حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور مجری نیست.
ز- صددرصد(100%) درآمد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی ذیربط که از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد با نرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات میباشد.
ژ- مالیات با نرخ صفر موضوع این قانون صرفاً شامل درآمد ابرازی به جز درآمدهای کتمانشده میباشد. این حکم در مورد کلیه احکام مالیاتی با نرخ صفر منظور در این قانون و سایر قوانین مجری است.
س- معادل هزینههای تحقیقاتی و پژوهشی اشخاص حقوقی خصوصی و تعاونی در واحدهای تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهرهبرداری از وزارتخانههای ذیربط که در قالب قرارداد منعقده با دانشگاهها یا مراکز پژوهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی كه در چهارچوب نقشه جامع علمي كشور انجام میشود، مشروط بر اینکه گزارش پیشرفت سالانه آن بهتصویب شورای پژوهشی دانشگاهها و يا مراكز تحقيقاتي مربوطه برسد و ناخالص درآمد ابرازی حاصل از فعالیتهای تولیدی و معدنی آنها کمتر از پنجمیلیارد (5.000.000.000)ریال نباشد، حداکثر به میزان دهدرصد(10%) مالیات ابرازی سال انجام هزینه مذکور بخشوده میشود. معادل مبلغ منظورشده به حساب مالیات اشخاص مذکور، بهعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.
دستورالعمل اجرائی این بند با پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور بهتصویب وزرای امور اقتصادی و دارایی، صنعت، معدن و تجارت، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میرسد.
تبصره 1- كليه معافيتهاي مالياتي و محاسبه با نرخ صفر مالياتي مازاد بر قوانين موجود مذكور در اين ماده از ابتداي سال 1395 اجراء ميشود.
تبصره 2- آییننامه اجرائی موضوع این ماده و بندهای آن حداکثر ظرف مدت ششماه پس از ابلاغ قانون توسط وزارتخانههای امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت با همکاری سازمان امور مالیاتی کشور تهیه میشود و بهتصویب هیأتوزیران میرسد.
ماده 32- ماده(16) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات و اصلاح ماده(104) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1/5/1391 لغو میشود.
ماده 33- تبصره زير به عنوان تبصره(5) به ماده(143) مکرر قانون مالیاتهای مستقیم الحاق میشود:
تبصره 5- نقل و انتقال اوراق بهادار بازارگردانی بازارگردانان دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار در بورس و فرابورس از پرداخت مالیات مقطوع نیمدرصد (5/0%) این ماده، معاف است.
ماده 34- سازمان امور مالياتي كشور مكلف است ماليات بر ارزش افزوده أخذشده از صادركنندگان را از كالاهايي كه از مبادي خروجي رسمي صادر شده با ارائه اسناد و مدارك مثبته حداكثر تا مدت يكماه پس از ارائه برگ خروجي صادره توسط گمرك جمهوري اسلامي ايران از محل وصوليهای جاري آن سازمان به صادركنندگان مسترد نمايد.
ماده 35- الحاقات و اصلاحات زیر در قانون معادن مصوب 23/3/1377 و اصلاحات بعدی آن انجام میشود:
الف- چهار تبصره به شرح زير به عنوان تبصرههای (8)، (9)، (10) و(11) به ماده(14) قانون اضافه ميشود:
تبصره 8- مواد خام معدني درصورت صادرات به خارج مشمول معافيت ماليات از صادرات نميشوند.
تبصره 9- دولت اجازه قيمتگذاري مواد معدني غيرانحصاري كه در بازار رقابتي توليد و عرضه ميشود را نداشته و ملاك تعيين قيمت عرضه و تقاضا خواهد بود.
تبصره 10- بهرهبرداران معادني كه جهت پژوهشهاي كاربردي به منظور ارتقاي بهرهوري، فناوري، بهينهسازي مصرف انرژي يا توليد علم در حوزه معدن و فرآوري مواد معدني با تأييد وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام به انعقاد قرارداد با دانشگاهها و مراكز آموزشي عالي و پژوهشي (داراي دانشجو در مقاطع تحصيلي تكميلي) ميكنند از پرداخت حقوق دولتي معادن تا ده درصد (10%) و حداكثر پنجاه ميليارد ريال در هر سال معاف ميباشند.
آييننامه اجرائي اين تبصره حداكثر ظرف مدت سه ماه از تاريخ ابلاغ آن توسط وزارتخانههاي صنعت، معدن و تجارت و علوم، تحقيقات و فناوري به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
تبصره 11- مصاديق مواد معدني خام مشمول تبصره(8) اين ماده با پيشنهاد شوراي عالي معادن و تصويب شوراي اقتصاد تعيين و ابلاغ ميشود.
ب- در تبصره (5) ماده (14) قانون پس از عبارت «بهرهبرداري بهينه» عبارت «و فرآوري» اضافه ميشود.
پ- در صدر ماده (14) قانون، عبارت «به تشخيص وزارت صنعت، معدن و تجارت» با عبارت «با پيشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت و تصويب شوراي عالي معادن» جايگزين میگردد.
ت- يك ماده به شرح زير به عنوان ماده (35) به قانون معادن الحاق ميشود و شماره ماده (35) به (36) اصلاح ميگردد:
ماده 35- وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمانهاي تابعه و وابسته به آن از جمله سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران و شركتهاي تابعه و وابسته به آن مكلفند طبق قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي، استخراج و فروش معادن متعلق به خود را از طريق مزايده عمومي به بخش خصوصي يا تعاوني واگذار نمايند. عوايد حاصل از واگذاري استخراج و فروش اين گونه معادن پس از واريز به خزانهداري كل كشور با رعايت قانون مذكور در قالب بودجههاي سنواتي از طريق سازمان توسعه و نوسازي معادن و صنايع معدني ايران و شركتهاي تابعه صرف زيرساخت معادن، اكتشاف، تحقيقات فرآوردههاي مواد معدني و پژوهشهاي كاربردي براي مواد معدني و تكميلي طرحهاي نيمه تمام معدني و كمك به بخش فناوري (تكنولوژي) در بخش معدن ميشود.
فروش مواد معدني مذكور قبل از واگذاري استخراج و فروش صرفاً از طريق بورس كالا يا مزايده مجاز است.
تبصره- معادن جديد كه توسط سازمانهای مذكور كشف ميشوند پس از أخذ گواهي كشف طبق سازوكار فوق بايد واگذار شوند.
ماده 36- سود و زيان ناشي از تسعير داراييها و بدهيهاي ارزي صندوق توسعه ملي از پرداخت ماليات معاف ميباشد.
ماده 37- به دولت اجازه داده ميشود براي فرآوري مواد خام و تبديل كالاهاي با ارزش افزوده پايين داخلي و وارداتي به كالاهاي با ارزش افزوده بالا از انواع مشوقهاي لازم استفاده كند.
وضع هرگونه عوارض بر صادرات كالاها و خدمات غيريارانهاي و مواد خام و كالاهاي با ارزش افزوده پايين مازاد بر نياز داخلي و يا فاقد توجيه فني و اقتصادي براي فرآوري در داخل با لحاظ حفظ درصدي از سهم بازار جهاني به تشخيص وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت ممنوع است.
ميزان عوارض بر ساير مواد خام و كالاهاي با ارزش افزوده پايين نبايد به كاهش يا توقف توليد مواد خام يا كالاهاي با ارزش افزوده پايين بيانجامد.
عوارض دريافتي از صادرات مواد خام و كالاهاي با ارزش افزوده پايين براي تشويق صادرات كالاهاي با ارزش افزوده بالاي مرتبط با همان مواد خام و كالاي با ارزش افزوده پايين در بودجههاي سنواتي منظور ميشود.
دولت مكلف است از تاريخ وضع و تصويب عوارض توسط شوراي اقتصاد و ابلاغ عمومي آن پس از حداقل سهماه نسبت به أخذ عوارض اقدام كند.
آييننامه اجرائي اين ماده با پيشنهاد وزارتخانههاي امور اقتصادي و دارايي، صنعت، معدن و تجارت و جهاد كشاورزي و سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و اتاقهاي بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي ايران و تعاون مركزي ايران ظرف مدت ششماه پس از ابلاغ اين قانون بهتصويب هیأت وزيران ميرسد.
ماده 38- به منظور حمايت از توليد داخلي و بهبود فضاي كسب و كار و تسهيل در تشريفات گمركي براي واحدهاي توليدي:
الف- دستگاههاي متولي ثبت سفارش مكلفند فرآيند ثبت سفارش را تسهيل و تسريع نمايند.
ب- گمرك جمهوري اسلامي ايران ترتيبي اتخاذ نمايد تا كالاهاي متعلق به واحدهاي توليدي را حداكثر با أخذ يك برابر حقوق ورودي به صورت تضمين از مبادي ورودي عبور (ترانزيت) و به انبار صاحب كالا تحت نظارت بانك منتقل و مُهر و موم (پلمب) نمايد. توليدكننده مجاز است با رعايت تشريفات قانوني كالاي مذكور را ترخيص و در فرآيند توليد استفاده نمايد.
واحدهاي توليدي ميتوانند ظرف مهلتهاي مقرر در قانون و آييننامه اجرائي قانون، امور گمركي كالاي خود را به نزديكترين گمرك محل با همان تضمين اوليه، به دفعات اظهار و ترخيص نمايند.
دستورالعمل اجرائي اين بند با پيشنهاد گمرك جمهوري اسلامي ايران و بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران، تا يك ماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب وزير امور اقتصادي و دارايي ميرسد.
پ- بهمنظور تسريع در استرداد حقوق ورودي، سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و خزانهداري كل كشور موظفند هرساله مبلغ مورد نياز گمرك جمهوري اسلامي ايران را به صورت صددرصد (100%) تخصيص يافته از محل تنخواه در اختيار آن دستگاه قرار دهند و در پايان سال تسويه نمايند و گمرك موظف است، حقوق ورودي أخذشده از عين مواد، قطعات و كالاهاي مصرفي خارجي وارداتي مصرفشده در توليد، تكميل و يا بستهبندي كالاهاي صادرشده را مسترد نمايد.
ت- به گمرك جمهوري اسلامي ايران اجازه داده ميشود، كالاهاي وارده را با شرايط زير ترخيص نمايد:
1- با حداقل اسناد و تعهدات ارائه اصل اسناد ظرف مدت سه ماه و با رعايت ساير مقررات
2- با أخذ ضمانتنامه بانكي، بيمهنامه، هرگونه اوراق بهادار و يا نگهداري بخشي از كالا و اموال و ساير وثايق و تضمينهاي معتبر به تشخيص گمرك جمهوري اسلامي ايران حداكثر به مدت يك سال براي حقوق ورودي
3- كالاهاي وارده را كه يك بار مجوز سازمان ملي استاندارد ايران دريافت كرده باشند در موارد بعدي (همان كالا با همان مشخصات) با تأييد سازمان مذكور بدون نياز به أخذ مجوز مجدد سازمان ملي استاندارد ايران و با رعايت ساير مقررات
تبصره- آييننامه اجرائي اين بند با پيشنهاد مشترك گمرك جمهوري اسلامي ايران و بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران تا يك ماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ث- ماده(20) قانون تنظيم بخشي از مقررات تسهيل نوسازي صنايع كشور و اصلاح ماده(113) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران به شرح زير اصلاح ميشود:
ماده 20- ورود موقت مواد اوليه و كالاهاي متعلق به واحدهاي توليدي داراي پروانه تأسيس يا پروانه بهرهبرداري جهت پردازش موضوع ماده(51) قانون امور گمركي مصوب 22/8/1390 در حكم كالاي مجاز تلقي و به ميزان تضمين براي ترخيص موقت كالاهاي مزبور صرفاً معادل حقوق ورودي و ساير مبالغ متعلق به ورود قطعي خواهد بود.
تبصره- چنانچه اينگونه كالاها توسط ساير اشخاص غير از واحدهاي توليدي نيز با ارائه قرارداد با واحدهاي توليدي جهت پردازش موضوع ماده(51) قانون امورگمركي وارد شود نيز مشمول حكم اين ماده خواهد بود.
ج- مسؤول ايجاد پنجره واحد موضوع ماده(7) قانون بهبود مستمر محيط كسب و كار مصوب 16/11/1390 در امور گمركي در امر تجارت خارجي، گمرك جمهوري اسلامي ايران بوده و دستگاههاي صادر كننده مجوز در امر صادرات و واردات و عبور (ترانزيت) موظفند ظرف يك ماه پس از ابلاغ اين قانون نمايندگان تام الاختيار خود را در گمركات كشور (با تشخيص گمرك جمهوري اسلامي ايران) مستقر و نسبت به صدور مجوزهاي مربوطه از طريق الكترونيكي اقدام نمايند.
چ- حقوق ورودي قطعات وارده تلفن همراه، لوازم خانگي اعم از برقي و غيربرقي، وسايل برقي به استثناي خودرو و قطعات خودرو، و صنايع پيشرفته (High Tech) نسبت به حقوق ورودي واردات كالاهاي كامل (CBU) براساس درصد ساخت و متصل كردن قطعات منفصله(مونتاژ) كالا در داخل تعيين ميشود.
تبصره 1- جدول مربوط به ميزان تسهيلات براساس درصد ساخت و متصل كردن قطعات منفصله(مونتاژ) كالا در داخل توسط كارگروه مشتركي متشكل از نمايندگان بخش صنعت و بازرگاني، وزارتخانههاي صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادي و دارايي (گمرك ايران) تهيه و ابلاغ ميشود.
تبصره 2- به منظور استفاده از تسهيلات موضوع اين بند رعايت مفاد ذيل ضروري است:
1- تعيين درصد ساخت داخل و يا متصل کردن قطعات منفصله (مونتاژ) قطعات وارده توسط واحدهاي توليدي داراي پروانه بهرهبرداري معتبر از وزارت صنعت، معدن و تجارت و اعلام موضوع به گمرك جمهوري اسلامي ايران
2- اعطاي تسهيلات توسط گمرك ايران براساس مطابقت جدول مربوط به ميزان تسهيلات با درصد ساخت و يا ميزان اعلام شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت
3- اجزاء و قطعات وارده توسط واحدهاي توليدي جهت استفاده در ساخت كالاهاي داخلي كه به تشخيص وزارت صنعت، معدن و تجارت فاقد ساخت داخل ميباشد از بيست درصد (20%) حقوق ورودي متعلقه معاف ميباشد.
4- ورود محصولات كشاورزي و نهادههاي دامي و تجهيزات و مواد غذايي مورد نياز صنايع غذايي و تبديلي، مواد خوراكي، آشاميدني، آرايشي، بهداشتي، دارويي و تجهيزات پزشكي كه با سلامت و بهداشت عمومي دام، گياه و انسان مرتبط است با أخذ مجوز از دستگاههاي ذيربط (وزارتخانههاي جهادكشاورزي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي حسب مورد و سازمان ملي استاندارد) انجام ميگيرد. دستگاههاي صادركننده و يا استعلامشونده مكلفند ظرف مدت حداكثر هفت روز پس از تسليم مستندات و ارسال نمونه، پاسخ استعلام را به گمرك جمهوري اسلامي ايران ارسال كنند.
فهرست كالاهاي خاص كه بررسي آنها نيازمند زمان بيشتري است حسب مورد به تصويب وزير جهادكشاورزي يا وزير بهداشت، درمان و آموزشپزشكي و سازمان ملي استاندارد ميرسد و در ابتداي هرسال به گمرك جمهوري اسلامي ايران اعلام ميشود.
ح- بند(غ) ماده(119) قانون امور گمركي راجع به معافيت حقوق ورودي ماشينآلات خط توليد، به شرح زير اصلاح ميشود:
غ- واردات ماشينآلات خط توليد كه به تشخيص وزارت صنعت، معدن و تجارت و گمرك جمهوري اسلامي ايران، مورد نياز واحدهاي توليدي، صنعتي و معدني مجاز ميباشد.
ماده 39- سازمان تأمین اجتماعی مکلف است از سال 1394 اطلاعات کارفرمایان (اشخاص حقوقی) دارای بدهی قطعيشده را بهصورت برخط در اختیار دستگاههایی که براساس قانون ملزم به استعلام از این سازمان هستند قرار دهد.
ماده 40- يك تبصره به شرح زير به ماده (38) قانون تأمين اجتماعي مصوب 3/4/1354 و اصلاحات بعدي آن الحاق ميشود:
تبصره- مبناي مطالبه حق بيمه در مورد پيمانهايي كه داراي كارگاههاي صنعتي و خدمات توليدي يا فني مهندسي ثابت ميباشند و موضوع اجراي پيمان توسط افراد شاغل در همان كارگاه انجام ميشود، بر اساس فهرست ارسالي و بازرسي كارگاه است و از اعمال ضريب حق بيمه جهت قرارداد پيمان معاف ميباشند و سازمان تأمين اجتماعي بايد مفاصاحساب اينگونه قراردادهاي پيمان را صادر كند.
ماده 41- اصلاحات زير در قانون كار مصوب 29/8/1369 و اصلاحات بعدي آن صورت ميگيرد:
1- دو تبصره بهشرح زير به ماده(7) قانون، الحاق ميشود:
تبصره 3- قراردادهاي مربوط به قانون كار در صورت كتبي بودن بايد در فرم مخصوصي باشد كه توسط وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي در چهارچوب قوانين و مقررات تهيه ميشود و در اختيار طرفين قرار ميگيرد.
تبصره 4- كارفرمايان موظفند به كارگران با قرارداد موقت به نسبت مدت كاركرد، مزاياي قانوني پايانكار را به مأخذ هر سال يكماه آخرين مزد پرداخت نمايند.
2- بند ذيل به عنوان بند (ح) به ماده (10) قانون الحاق ميشود:
ح- شرايط و نحوه فسخ قرارداد (در مواردي كه مدت تعيين نشده است)
3- بند زير به عنوان بند (ز) به ماده (21) قانون الحاق ميشود:
ز- فسخ قرارداد بهنحوي كه در متن قرارداد (منطبق با قانون كار) پيش بيني شده است.
4- متن زير به عنوان بند (ح) به ماده (21) قانون الحاق ميشود:
ح- بهمنظور جبران كاهش توليد ناشي از ساختار قديمي، كارفرمايان ميتوانند بر مبناي نوآوريها و فناوريهاي جديد و افزايش قدرت رقابتپذيري توليد، اصلاح ساختار انجام دهند، در آن صورت وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي مكلف است طبق قرارداد سه جانبه (تشكل كارگري كارگاه، كارفرما و اداره تعاون و كار و رفاه اجتماعي محل) كارگران كارگاه را به مدت شش تا دوازده ماه تحت پوشش بيمه بيكاري قرار دهد و بعد از اصلاح ساختار، كارگران را به ميزان ذكر شده در قرارداد سه جانبه به محل كار برگرداند و يا كارفرمايان مي توانند مطابق مفاد ماده (9) قانون تنظيم بخشي از مقررات تسهيل و نوسازي صنايع كشور و اصلاح ماده (113) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 26/5/1382 و اصلاحات بعدي آن و قانون بيمه بيكاري مصوب 26/6/1369 عمل كنند.
ماده 42- در مواد(3) و(9) قانون حمایت از شرکتها و مؤسسات دانشبنیان و تجاریسازی نوآوریها و اختراعات مصوب 5/8/1389، عبارت «و شهرکهای فناوری» به ترتیب به انتهای بند(ج) و بعد از عبارت «پارکهای علم و فناوری» اضافه میشود.
ماده 43- دولت موظف است بهمنظور افزايش توليد محصولات دانشبنيان و كسب و گسترش سهم بينالمللي ايران در صادرات اين محصولات و افزايش تقاضاي داخلي از اين محصولات، حداكثر ظرف مدت ششماه پس از تصويب اين قانون، برنامه توسعه توليد محصولات دانشبنيان را تدوين كند و فهرست انواع حمايتها از شركتهاي توليدكننده اين محصولات را بهخصوص در حوزه فناوريهای نوین از قبیل: هوا فضا، ریزفناوری (نانو)، زیستفناوری (بایو) و زیست مهندسی را منتشر كند.
كليه دستگاههاي موضوع ماده(5) قانون مديريت خدمات كشوري و ماده(5) قانون محاسبات عمومي كشور مصوب 1/6/1366 و اصلاحات بعدي آن و دارندگان رديف در قوانين بودجه سنواتي مكلفند با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات و اصلاح ماده(104) قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1/5/1391، در برگزاري مناقصهها از توليدكنندگان داخلي موضوع مناقصه با اولويت محصولات مذکور دعوت و در شرايط مساوي بهلحاظ قيمت و كيفيت بين توليدكنندگان داخلي و خارجي موظف به خريد و عقد قرارداد با توليدكننده داخلي هستند.
ماده 44- متن زير به انتهاي تبصره (1) ماده(5) قانون حمايت از شركتها و مؤسسات دانشبنيان و تجاريسازي نوآوريها و اختراعات مصوب 5/8/1389
اضافه ميشود:
به منظور ايجاد زمينههای مشاركت و سرمايهگذاري بخش غيردولتي و حمايت كمي و كيفي از فعاليتهای پژوهشي و فناوري، بالاخص پژوهشها و فناوريهاي كاربردي توسعهای، دولت مجاز است در تأسيس صندوقهای غيردولتي پژوهشي و فناوري موضوع ماده(100) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران مصوب 17/1/1379 مشاركت كند و موظف به تقويت صندوقهاي دولتي موجود ميباشد و بايد ترتيبي اتخاذ كند كه اين صندوقها مجاز به استفاده از وجوه اداره شده دستگاههاي اجرائي و سود تسهيلات مالي باشند. اساسنامه صندوق جديدالتأسيس و آييننامه مشاركت بخش دولتي، نظام بانكي و بخش غيردولتي در تأمین منابع مورد نياز آن، جايگاه سازماني، اهداف و وظايف اين صندوقها به پيشنهاد مشترك سازمان مديريت و برنامهريزي كشور و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري حداكثر ظرف مدت يكسال پس از تصويب اين قانون به تصويب هیأت وزيران ميرسد.
ماده 45- اصلاحات زير در تبصرههای (1) و (2) ماده(9) و ماده(32) قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 23/4/1389 صورت میگیرد:
1- عبارت «ظرف مدت یکسال» در تبصره (1) ماده(9) به «ظرف مدت پنج سال پس از تصویب این قانون»، اصلاح و عبارت «عکسهای هوایی سال 1346 نیز جزء مستندات قابل قبول محسوب میشود» به انتهای تبصره اضافه ميشود.
2- واگذاري اراضي ملي و دولتي براي احداث شهركهاي صنعتي، كشاورزي و خدمات گردشگري و مناطق ویژه اقتصادی مصوب و طرحهاي قابل واگذاري دولتي، با رعايت مقررات زيست محيطي، از شمول تبصره(2) ماده(9) قانون افزايش بهرهوري بخش كشاورزي و منابع طبيعي مستثني ميشود. آییننامه اجرائی این ماده توسط وزارتخانههاي جهادكشاورزي و صنعت، معدن و تجارت تهیه ميشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
3- در صدر ماده (32) پس از عبارت «در قالب بودجههای سنواتی» عبارت «در ردیف اعتباري خاص» اضافه ميشود.
ماده 46- به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اجازه داده میشود از محل حساب مازاد حاصل از ارزیابی خالص داراییهای خارجی، تفاوت ریالی ناشی از تعهدات ارزی قطعی با نرخ رسمی ارز تا نرخ ارز روز پرداخت ناشی از واردات کالاها و خدمات تا پایان سال 1391 را پس از رسیدگی به اسناد و حسابرسی دقیق پس از احراز ورود کالا به کشور و رعايت ضوابط قيمتگذاري و عرضه توسط دريافتكننده تسهيلات، تأمین نماید.
تبصره- گزارش اجرای این ماده شامل جزئیات اطلاعات مربوط به نحوه محاسبه مازاد حاصل از ارزیابی خالص داراییهای خارجی، اقلام تشکیلدهنده تعهدات ارزی با نرخ رسمی ارز، نحوه قطعی شدن این تعهدات هر سهماه یک بار توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به کمیسیونهای برنامه و بودجه و محاسبات و اقتصادی مجلس شوراي اسلامي و دیوان محاسبات كشور ارسال میشود.
ماده 47- کلیه بانکهای عامل غیرتخصصی موظفند سهمی از تسهیلات اعطائی خود را حداقل معادل سهم بخش کشاورزی در اقتصاد کشور، بر اساس آخرین آمار رسمی تولید ناخالص ملی سالانه، به بخش کشاورزی اختصاص دهند.
شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلفند حداکثر ظرف مدت سهماه پس از تصویب این قانون دستورالعمل این اقدام را ابلاغ كنند و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران گزارش عملکرد این ماده را به تفکیک بانکها بهصورت ششماهه به کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی ارائه مینماید.
ماده 48- دولت مکلف است ظرف مدت یکسال از تاریخ لازمالاجراء شدن این قانون اقدامات لازم را برای ایجاد سامانه دادهها به منظور شناسایی دقیق واحدهای تولیدي محصولات کشاورزی به علاوه میزان تولید هر یک از محصولات توسط آنها انجام دهد تا امکان پرداخت یارانه نقدی یا غیرنقدی به تولید محصولاتی که در بخش کشاورزی نیاز به حمایت دارند فراهم شود.
ماده 49- دولت مكلف است از محل ماده (12) قانون تشكيل سازمان مديريت بحران كشور مصوب31/2/1387 و ماده (10) قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت مصوب27/11/1380 و اصلاحات بعدي آن اعتبارات لازم را بهصورت كمك بلاعوض، يارانه حق بيمه محصولات كشاورزي و دامي، مابهالتفاوت سود و كارمزد تسهيلات، وجوه اداره شده يا بهصورت تركيبي در همه زيربخشهاي كشاورزي بهطور مستقيم يا از طريق بانکها و مؤسسات اعتباري داراي مجوز از بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران و صندوقهاي موضوع حمايت از بخش كشاورزي و منابع طبيعي مندرج در ماده(17) قانون افزايش بهرهوري كشاورزي و منابع طبيعي حسب مورد، پرداخت، هزينه و مصرف نمايد.
تبصره- دولت مکلف است صددرصد (100%) سهم خود را متناسب با سهم پرداختی بیمهگذاران کشاورزی در سال قبل، در بودجه سنواتی پیشبینی و ردیف مستقلی جهت پرداخت به صندوق بیمه کشاورزی منظور كند.
ماده 50- به دولت اجازه داده ميشود براساس پيشنهاد وزارت جهاد كشاورزي در قالب لوايح بودجه، اعتبارات مورد نياز را در قالب وجوه اداره شده براي متقاضيان ايجاد و توسعه كشتهاي متراكم گلخانهاي با اولويت مصرف كمتر آب و انرژي معمول دارد. آييننامه اجرائي اين ماده ششماه پس از ابلاغ اين قانون به پيشنهاد وزارت جهاد كشاورزي به تصويب هیأت وزيران ميرسد.
ماده 51- بانکها مكلفند اسناد رسمي مالكيت مفروز و مشاع اراضي كشاورزي و محل اجراي طرحهاي كشاورزي، قراردادهاي واگذاري اراضي ملي و دولتي وزارت جهاد كشاورزي، صنايع تبدیلی و تكميلي كشاورزي و اسناد منازل روستايي را بهعنوان وثيقه وامهاي بخش كشاورزي و روستايي بپذيرند. همچنین کلیه اسناد عادی مربوط به خرید و فروش چاههای کشاورزی مجاز دارای پروانه بهرهبرداری و سهام آنها که با پایاب مربوطه و با حفظ کاربری کشاورزی تا پایان سال 1392 تبادل و تنظیم شده باشد در جهت خدماترسانیهای مربوطه صرفاً نزد وزارتخانههای نیرو، جهاد کشاورزی و نفت در حکم اسناد رسمی تلقی میشوند.
ماده 52- مرجع صدور مجوز تغيير كاربري اراضي كشاورزي موظف است براي احداث يا توسعه واحدهاي صنعتي و معدني داراي مجوز از مرجع ذيصلاح حداكثر ظرف مدت يكماه از تاريخ تكميل مدارك اعلام نظر نمايد.
در صورت عدم پاسخ در مهلت مقرر، احداث يا توسعه واحدهاي مذكور در اراضي ديم درجه چهار و بالاتر كه امكان تبديل آن به كشت آبي نباشد، با رعايت ضوابط زيستمحيطي و پس از تأييد وزارت جهادكشاورزي و پرداخت عوارض قانوني بلامانع است.
آييننامه اجرائي مربوطه به پيشنهاد وزارتخانههاي جهاد كشاورزي و صنعت، معدن و تجارت تا دو ماه پس از ابلاغ اين قانون به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده 53- بهمنظور تحقق تبصره بند(الف) ماده(1) قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار و اصلاح مواد(12) و(13) قانون اتاق بازرگانی و صنایع و معادن جمهوري اسلامي ایران مصوب 15/12/1369 ظرف مدت دوماه پس از تصویب این قانون وزارت جهاد کشاورزی موظف است با مشورت و همکاری اتاق ایران، آییننامه امکان حضور نمایندگان بخش کشاورزی را در هیأت نمایندگان استانی و ملی و نیز نمایندگان دولت
(با معرفی وزیر جهاد کشاورزی) تهیه كند و به تصویب هیأت وزیران برساند.
ماده 54- يك تبصره به شرح زير به ماده(9) قانون افزايش بهرهوري بخش كشاورزي و منابع طبيعي اضافه ميگردد:
تبصره- وزارت جهادكشاورزي مكلف است با همكاري سازمان ثبت اسناد و املاك كشور نسبت به رفع تداخلات ناشي از اجراي قوانين و مقررات موازي در اراضي ملي، دولتي و مستثنيات اشخاص اقدام نموده پس از رفع موارد اختلافي نسبت به اصلاح اسناد مالكيت و صدور اسناد اراضي كشاورزي اقدام نمايد.
آييننامه اجرائي اين تبصره و چگونگي دريافت هزينه و قيمت اراضي رفع تداخل شده و مصرف آن براي حفاظت، پايش و سنددار كردن اراضي كشاورزي، با پيشنهاد وزارت جهادكشاورزي با همكاري وزارت امور اقتصادي ودارايي و سازمان ثبت اسناد و املاك كشور سه ماه پس از ابلاغ قانون به تصويب هيأت وزيران ميرسد.
ماده 55- ادامه فعاليت واحدهاي توليدي موجود و داراي مجوز از مراجع قانوني ذيربط در حريم شهرها و كلانشهرها و محدوده روستاها درصورتي كه به تشخيص سازمان حفاظت محيط زيست آلاينده نباشد بلامانع است.
ماده 56- واحدهاي توليدي كالا و خدمات آلاينده مستقر در مناطق آزاد تجاري- صنعتي و ويژه اقتصادي شبيه به واحدهاي آلاينده مستقر در سرزمين اصلي با رعايت ترتيبات مشخص شده در قانون ماليات بر ارزش افزوده و اصلاحات بعدي آن مشمول عوارض آلايندگي ميشوند.
ماده 57- تبصره(3) ماده(3) قانون اصلاح مواد(1)، (6) و (7) قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي به شرح زير اصلاح ميشود و سه تبصره دیگر به عنوان تبصرههای (5)، (6) و (7) به این ماده الحاق میشود:
تبصره 3- كليه مراجعي كه مجوز كسب و كار صادر ميكنند موظفند نوع، شرايط و فرآيند صدور، تمديد و لغو مجوزهايي را كه صادر ميكنند به همراه مباني قانوني مربوطه ظرف مدت يكماه پس از ابلاغ اين قانون، تهيه و به «هیأت مقرراتزدايي و تسهيل صدور مجوزهاي كسب و كار»، مستقر در وزارت امور اقتصادي و دارايي بهصورت الكترونيكي و پس از تأييد نماينده تامالاختيار يا بالاترين مقام دستگاه اجرائي ارسال كنند. اين هیأت هر ماه حداقل يكبار به رياست وزير امور اقتصادي و دارايي و با حضور دادستان كل كشور، رئيس سازمان بازرسي كل كشور، رئيس ديوان محاسبات كشور يا نمايندگان تامالاختيار آنان، دو نماينده مجلس شوراي اسلامي، رئيس اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي ايران، رئيس اتاق تعاون مركزي ايران، رئيس اتاق اصناف ايران و حسب مورد نماينده دستگاه اجرائي ذیربط موضوع ماده(5) قانون مديريت خدمات كشوري و ماده(5) قانون محاسبات عمومي كشور و دارندگان رديف و عنوان در قانون بودجه سنواتي مربوط، تشكيل ميشود. اين هیأت موظف است حداكثر تا مدت سهماه پس از ابلاغ اين قانون، شرايط و مراحل صدور مجوزهاي كسب و كار در مقررات، بخشنامهها، آييننامهها و مانند اينها را بهنحوي تسهيل و تسريع نماید و هزينههاي آن را به نحوی تقليل دهد که صدور مجوز كسب و كار در كشور با حداقل هزينه و مراحل آن ترجيحاً به صورت آني و غيرحضوري و راهاندازي آن كسب و كار در كمترين زمان ممكن صورت پذيرد. مصوبات هیأت مذكور درمورد بخشنامهها، دستورالعملها و آييننامهها پس از تأیید وزير امور اقتصادي و دارايي و درمورد تصويبنامههاي هيأت وزيران پس از تأييد هيأت وزيران براي كليه مراجع صدور مجوزهاي كسب و كار و كليه دستگاهها و نهادها كه در صدور مجوزهاي كسب و كار نقش دارند لازمالاجراء ميباشد.
فعالیت این هیأت پس از انجام تکالیف مذکور نیز استمرار یافته و در صورتي كه تحقق اين اهداف به اصلاح قوانين نياز داشته باشد، هیأت مذكور موظف است پيشنهادهاي لازم را براي اصلاح قوانين تهيه و به مراجع مربوطه ارائه كند.
تبصره 5- از تاريخ تصويب اين قانون، وظايف و اختيارات «كارگروه موضوع ماده(62) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب 15/10/1389» به «هیأت مقرراتزدايي و تسهيل صدور مجوزهاي كسبوكار» موضوع قانون اصلاح مواد (1)، (6) و (7) قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي مصوب 1/4/1393 منتقل میشود و ماده(62) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران لغو میشود.
تبصره 6- در مورد آن دسته از فعالیتهای اقتصادی که نیازمند أخذ مجوز از دستگاههای متعدد میباشند، دستگاه اصلی موضوع فعالیت، وظیفه مدیریت یکپارچه، هماهنگی و اداره امور أخذ و تکمیل و صدور مجوز را برعهده خواهد داشت و از طریق ایجاد پنجره واحد به صورت حقیقی یا در فضای مجازی با مشارکت سایر دستگاههای مرتبط بهگونهای اقدام مینماید که ضمن رعایت اصل همزمانی صدور مجوزها، سقف زمانی موردنظر برای صدور مجوز از زمان پیشبینیشده توسط هیأت «مقرراتزدايي و تسهيل صدور مجوزهاي كسب و كار» تجاوز ننماید.
در ایجاد فرآیند پنجره واحد، دستگاههای فرعی صدور مجوز موظفند نسبت به ارائه خدمات از طریق استقرار نماینده تامالاختیار در محل پنجرههای واحد و یا در فضای مجازی اقدام و همکاری لازم را به عمل آورند. دستورالعملهای مربوطه شامل رویهها و ضوابط و نحوه برخورد با متخلفان(براساس قوانين و مقررات)، كه به تأييد هيأت وزيران رسيده است و همچنین فهرست دستگاههای اصلی در صدور مجوز در فعالیتهای مختلف متناسب با شرايط توسط هیأت «مقرراتزدايي و تسهيل صدور مجوزهاي كسب و كار» موضوع ماده(3) قانون اصلاح مواد (1)، (6) و (7) قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي تهيه و ابلاغ ميشود. از تاريخ تصويب اين قانون، ماده(70) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران لغو میشود.
تبصره 7- مصوبات کمیته مذکور در ماده(76) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران که مرتبط با وظایف و اختیارات هیأت مقرراتزدایی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار میباشد به این هیأت ارسال ميشود.
ماده 58- تا رفع کامل تحریمها علیه ملت ایران مصوبات هر يك از شوراهاي فرعي شوراي امنيت ملي که دارای آثار اقتصادی، تجاری، مالی و مرتبط با سرمایهگذاری، تولید، صادرات و واردات است باید تا چهل و هشت ساعت پس از تصویب برای کلیه اعضای ثابت شورای عالی امنیت ملی ارسال شود. چنانچه هر یک از اعضاي مذكور تا ده روز کاری ایرادی نگیرند، مصوبه قابل اجراء است و درصورت وصول ایراد طی مدت مذکور، شوراي فرعي موظف به رفع آن است. در غیر این صورت مصوبه باید به تصویب شورای عالی امنیت ملی برسد. مصوبات شوراي فرعي نباید خلاف قوانین موضوعه کشور باشد.
ماده 59- شهرداريها مكلفند حداكثر تا يك هفته پس از پرداخت نقدي يا تعيين تكليف نحوه پرداخت عوارض بهصورت نسيه نسبت به صدور و تحويل پروانه ساختمان متقاضي اقدام نمايند.
درخواست يا دريافت وجه مازاد بر عوارض قانوني هنگام صدور پروانه يا بعد از صدور پروانه توسط شهرداريها ممنوع است.
پرداخت صددرصد (100%) عوارض به صورت نقد شامل درصد تخفيفي خواهد بود كه به تصويب شوراي اسلامي شهر ميرسد. در پرداخت عوارض به صورت نسيه (قسطي و يا يكجا) نيز به ميزاني كه به تصويب شوراي اسلامي شهر ميرسد حداكثر تا نرخ مصوب شوراي پول و اعتبار به مبلغ عوارض اضافه ميشود.
شهرداريها مكلفند در صورت عدم اجراي طرح با كاربري مورد نياز دستگاههاي اجرائي موضوع ماده(5) قانون مديريت خدمات كشوري تا پايان مهلت قانوني، بدون نياز به موافقت دستگاه اجرائي ذیربط با تقاضاي مالك خصوصي يا تعاوني با پرداخت عوارض و بهای خدمات قانونی طبق قوانين و مقررات مربوطه پروانه صادر كنند.
ماده 60- رعايت مواد(2) و (3) قانون بهبود مستمر محيط كسب و كار در تدوين آييننامههاي اجرائي اين قانون الزامي است.
قانون فوق مشتمل بر شصت ماده و سي و پنج تبصره در جلسه علني روز سهشنبه مورخ اول ارديبهشتماه يكهزار و سيصد و نود و چهار مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ 9/2/1394 به تأييد شوراي نگهبان رسيد./ر
علي لاريجاني
آییننامه اجرایی ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم موضوع ماده (۳۱) قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور
فصل اول ـ کلیات
ماده۱ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ قانون: قانون مالیاتهای مستقیم ـ مصوب ۱۳۶۶ ـ و اصلاحات بعدی آن.
ب ـ واحدهای تولیدی و معدنی: واحدهای دارای پروانه بهرهبرداری و یا قرارداد استخراج و فروش از مرجع قانونی ذیربط به منظور تولید محصول مشخص و یا بهرهبرداری و استخراج از معادن.
پ ـ واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات: واحدهای تولیدکننده و ارایهدهنده خدمات نرم افزار که دارای پروانه بهرهبرداری از مرجع قانونی ذیربط میباشند.
ت ـ درآمد ابرازی: ارزش فروش کالا و یا ارایه خدمات ابراز شده توسط مؤدی
در اظهارنامه مالیاتی تسلیمی به اداره امور مالیاتی در موعد مقرر قانونی.
ث ـ پروانه بهرهبرداری: مجوزی که با رعایت مقررات و دستورالعملهای مربوط توسط مراجع قانونی ذیربط و به عنوان پروانه بهرهبرداری صادر میشود. سایر مجوزهای صادره تحت عناوین دیگر در حکم پروانه بهرهبرداری تلقی نمیشوند. پروانههای بهرهبرداری دارای مدت معین و همچنین پروانههای بهرهبرداری موقت در مدت اعتبار آن به عنوان پروانه بهرهبرداری پذیرفته میشوند.
ج ـ مجوز سرمایهگذاری: اجازهای کتبی که از طرف مراجع قانونی ذیربط به منظور انجام سرمایهگذاری برای تأسیس، توسعه، بازسازی و نوسازی واحد تولیدی، معدنی، خدماتی بیمارستانها، هتلها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل برای ایجاد دارایی ثابت (به تفکیک زمین و سایر داراییهای ثابت) صادر میشود.
چ ـ سرمایهگذاری اقتصادی: مجموعه اقداماتی مانند خرید زمین و ساختمان یا احداث ساختمان (اعم از آنکه در واحد قبلی و یا زمین خریداری شده باشد)، خرید و نصب تجهیزات، تأسیسات و ماشینآلات، خرید وسایط نقلیه، دانش فنی براساس مجوز صادره از مراجع ذیربط و سرمایهگذاری اقتصادی.
ح ـ سرمایهگذاری مجدد: سرمایهگذاری اقتصادی انجام شده بابت توسعه، بازسازی و نوسازی واحدهای موجود دارای پروانه بهرهبرداری یا مجوز فعالیت صنعتی از مراجع قانونی ذیربط حسب مورد.
خ ـ شروع بهرهبرداری، استخراج و فعالیت: تاریخ صدور پروانه بهرهبرداری یا قرارداد استخراج و فروش یا مجوز فعالیت واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی بیمارستانها، هتلها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل حسب مورد، شروع بهرهبرداری یا استخراج یا فعالیت تلقی میگردد، مگر آن که تاریخ بهرهبرداری یا استخراج یا فعالیت به طور جداگانه در آنها قید گردیده باشد.
د ـ هتلها و مراکز اقامتی گردشگری: واحدهایی که پس از اخذ پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط یا مجوزهای لازم از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و با رعایت قوانین و مقررات مربوط شامل هتل، متل، مهمانپذیر، هتل آپارتمان، زائرسراها و خانه مسافرها، اقامتگاههای بومگردی و اقامتگاههای سنتی، مجتمعها و اردوگاههای گردشگری، هتل بیمارستان، تأسیسات اقامتی واقع در مجتمعهای خدمات رفاهی بینراهی، دهکدههای سلامت تأسیس و فعالیت مینمایند.
ذ ـ محصولات با نشان معتبر: محصولات شناخته شده بینالمللی خارجی مورد تأیید وزارت صنعت، معدن و تجارت که در درگاه الکترونیکی وزارتخانه مذکور اعلام شده باشد.
ر ـ حمل و نقل: حمل و نقل بار و مسافر (هوایی، دریایی و زمینی (ریلی و جادهای)) .
فصل دوم: واحدهای تولیدی، معدنی و تولیدی فناوری اطلاعات
ماده۲ـ درآمد ابرازی ناشی از فعالیتهای تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی که از ابتدای سال ۱۳۹۵ از طرف مراجع قانونی ذیربط برای آنها پروانه بهرهبرداری صادر و یا قرارداد استخراج و فروش منعقد می شود از تاریخ شروع بهرهبرداری یا استخراج و فروش به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات میباشد.
تبصره۱ـ واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات دارای پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط با تأیید معاونت علمی و فناوری رییسجمهور و سایر مراجع قانونی ذیربط مبنی بر تولید فناوری اطلاعات، از تاریخ شروع بهرهبرداری مشمول حکم این ماده میباشند.
تبصره۲ـ محاسبه مالیات با نرخ صفر واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات شامل درآمدهای حاصل از تولید محصولات موضوع پروانه بهرهبرداری میباشد و به سایر درآمدهای واحدهای مذکور از قبیل درآمدهای حاصل از پشتیبانی تسری ندارد.
تبصره۳ـ درآمد واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران (به استثنای شهرکهای صنعتی استانهای قم و سمنان) و پنجاه کیلومتری مرکز استان اصفهان و سی کیلومتری مراکز سایر استانها و شهرهای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت بر اساس آخرین سرشماری نفوس و مسکن، مشمول محاسبه مالیات به نرخ صفر ماده مذکور نمیباشند. واحدهای تولیدی فناوری اطلاعات در تمام نقاط کشور مشمول نرخ صفر این ماده میباشند.
تبصره۴ـ واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در مناطق ویژه اقتصادی یا شهرکهای صنعتی به استثنای واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در مناطق ویژه اقتصادی یا شهرکهای صنعتی مستقر در شعاع یکصد و بیست کیلومتری مرکز استان تهران (با رعایت تبصره (۳)) مشمول نرخ صفر مالیاتی موضوع این ماده میباشند و دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای مذکور به مدت هفت سال و در صورت استقرار شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمترتوسعهیافته به مدت سیزده سال خواهد بود.
تبصره۵ ـ تولید مازاد بر ظرفیت مندرج در پروانه بهرهبرداری و همچنین درآمدهای حاصل از فروش ضایعات و تولیدات کارمزدی محصولات موضوع پروانه بهرهبرداری واحدهای تولیدی و معدنی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مالیاتی، با رعایت مقررات مشمول محاسبه مالیات با نرخ صفر این ماده میباشند.
تبصره۶ ـ واحدهای تولیدی و معدنی که در زمان بهرهبرداری دارای بیش از پنجاه نفر نیروی کار شاغل باشند، در صورتی که در دوره معافیت، هر سال نیروی کار شاغل خود را نسبت به سال قبل حداقل پنجاه درصد افزایش دهند، به ازای هر سال افزایش کارکنان، در صورت تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ارایه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تأمین اجتماعی کارکنان، یک سال به دوره معافیت آنان (دوره برخورداری از محاسبه مالیات با نرخ صفر) اضافه میگردد. در دوران معافیت، پس از افزایش نیروی کار در هر سال در صورتی که نیروی کار از حداقل افزایش مذکور کاهش یابد، مدت معافیت مربوط افزایش نخواهد یافت. همچنین درصورت کاهش نیروی کار از حداقل افزایش مذکور (پنجاه درصد) در سال بعد از برخورداری از این مشوق (به استثنای افرادی که بازنشسته، بازخرید و مستعفی میشوند) واحدهای تولیدی و معدنی که از مشوق مالیاتی این تبصره استفاده کردهاند، مالیات متعلق در سال کاهش، مطالبه و وصول میشود.
ماده۳ـ شرکتهای خارجی که با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام نمایند، درصورتی که حداقل بیست درصد از محصولات تولیدی در هر سال را صادر نمایند از تاریخ قرارداد همکاری با واحد تولیدی ایرانی در دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی مذکور، بابت تولید محصولات مزبور مشمول محاسبه مالیات با نرخ صفر در سال مربوط میباشند و در موارد اتمام دوره معافیت مالیاتی واحد تولیدی ایرانی، از پنجاه درصد تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون و بند (پ) ماده مذکور (معادل پنج یا ده سال و در شهرکهای صنعتی و
مناطق ویژه اقتصادی معادل هفت یا سیزده سال حسب مورد) برخوردار میگردند.
تبصره۱ـ حداکثر مدت استفاده از مشوق موضوع این ماده به مدت پنج یا ده سال حسب مورد با رعایت بند (پ) ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون میباشد. در صورت اتمام دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر واحد تولیدی، شرکت خارجی در ادامه مدت باقی مانده مشمول پنجاه درصد تخفیف در نرخ محاسبه مالیات خواهد بود.
تبصره۲ـ شرکت خارجی مکلف به رعایت تکالیف مندرج در قانون از جمله تسلیم اظهارنامه مالیاتی و ترازنامه و صورت سود و زیان و سایر مقررات موضوعه میباشد.
تبصره۳ـ مشوق مالیاتی موضوع این ماده با رعایت مفاد بند (د) ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون، قابل اعمال است.
فصل سوم: واحدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری
ماده۴ـ درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص حقوقی غیردولتی که از ابتدای سال ۱۳۹۵ از طرف مراجع قانونی ذیربط برای آنها پروانه بهرهبرداری یا مجوز صادر میشود، از تاریخ شروع فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات میباشند.
تبصره۱ـ دوره برخورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحدهای خدماتی موضوع این ماده مستقر در مناطق ویژه اقتصادی یا شهرکهای صنعتی هفت سال و در صورت استقرار مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت سیزده سال میباشد.
تبصره۲ـ حکم تبصره (۶) ماده (۲) این آییننامه در خصوص واحدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری نیز مجری است.
ماده۵ ـ کلیه تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی که قبل از سال ۱۳۹۵ پروانه بهرهبرداری از مراجع قانونی ذیربط اخذ کرده باشند، تا شش سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون (تا سال ۱۴۰۰) از پرداخت پنجاه درصد مالیات بر درآمد ابرازی بابت فعالیتهای ایرانگردی و جهانگردی به استثنای درآمد حاصل از اعزام گردشگر به خارج از کشور، معاف میباشند.
تبصره ـ در اجرای مقررات این ماده، درآمد حاصل از فعالیت تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی مشمول معافیت این ماده بوده و قابل تسری به درآمد حاصل از واگذاری تأسیسات مذکور نخواهد بود.
ماده۶ ـ درآمد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی ذی ربط که از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان، عراق و سوریه تحصیل شده باشد با نرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات میباشد.
فصل چهارم: سرمایه گذاری
ماده۷ـ سرمایهگذاری اقتصادی انجام شده توسط اشخاص حقوقی غیردولتی (واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی بیمارستانها، هتلها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل) با مجوز سرمایهگذاری از مراجع قانونی ذیربط، برای واحدهایی که از تاریخ ۱/۱/۱۳۹۵ به بعد برای آنها پروانه بهرهبرداری یا مجوز صادر یا قرارداد استخراج و فروش منعقد شده یا میشود، علاوه بر برخورداری از نرخ صفر حسب مورد به شرح زیر مورد حمایت قرار میگیرد:
۱ـ در مناطق کمتر توسعه یافته ، معادل سرمایهگذاری اقتصادی انجامشده، مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد حداکثر به میزان دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد، با نرخ صفر محاسبه میشود.
۲ـ در سایر مناطق، معادل سرمایهگذاری اقتصادی انجام شده، پنجاه درصد مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحد حداکثر به میزان سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد با نرخ صفر محاسبه میشود.
تبصره۱ـ سرمایهگذاری انجام شده بابت زمین در واحدهای تولیدی و معدنی مشمول مشوق موضوع این ماده نخواهد بود، لیکن درخصوص واحدهای حمل و نقل، بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری، سرمایهگذاری انجام شده بابت زمین صرفاً به میزان بهای متراژ تعیین شده در مجوزهای قانونی صادره از مراجع ذیصلاح مشمول مشوق موضوع این ماده میباشد.
تبصره۲ـ واحدهای موضوع این ماده میبایست قبل از شروع سرمایهگذاری مجوز قانونی لازم را از مراجع ذیربط اخذ نموده باشند.
تبصره۳ـ اشخاص حقوقی غیردولتی (واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی بیمارستانها، هتلها، مراکز اقامتی گردشگری و حمل و نقل) که تاریخ تأسیس و صدور پروانه بهرهبرداری یا قرارداد استخراج و فروش یا مجوز فعالیت آنها از سوی مراجع قانونی ذیربط قبل از سال ۱۳۹۵ باشد و همچنین اشخاص صدر این ماده، در صورت سرمایه گذاری مجدد و مشروط به افزایش سرمایه و پرداخت آن، امکان برخورداری از مشوق مالیاتی مطابق بندهای (۱) و (۲) این ماده را دارا میباشند. در صورت عدم افزایش سرمایه معادل سرمایهگذاری انجام شده متناسب با افزایش سرمایه بهعمل آمده امکان برخورداری از این مشوق را دارند.
تبصره۴ـ در صورت کاهش سرمایه ثبت و پرداخت شده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده استفاده کردهاند، مالیات متعلق در سال کاهش، مطالبه و وصول میشود.
تبصره۵ ـ درصورتیکه سرمایهگذاری انجامشده موضوع این ماده با مشارکت سرمایهگذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد به ازای هر پنج درصد مشارکت سرمایهگذاری خارجی بهمیزان ده درصد به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حداکثر تا پنجاه درصد اضافه میشود.
تبصره۶ ـ سرمایهگذاری انجام شده بابت ایجاد واحدهای موضوع این ماده در صورت برخورداری از نرخ صفر مالیاتی موضوع صدر ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون از حمایت موضوع این ماده برخوردار نخواهد شد.
فصل پنجم: سایر مقررات
ماده۸ ـ درآمدهای کتمان شده، مشمول محاسبه مالیات با نرخ صفر نمیباشند.
ماده۹ـ مبنای کمتر توسعه یافته تلقی نمودن محل استقرار واحدهای موضوع ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون، فهرست مناطق کمترتوسعه یافته مصوب هیأتوزیران در تاریخ شروع فعالیت یا سرمایهگذاری مجدد میباشد. انجام حداقل پنجاه درصد سرمایهگذاری در مدت سه سال از تاریخ صدور مجوز، شروع فعالیت محسوب میگردد. در غیر این صورت زمان شروع بهرهبرداری یا استخراج، شروع فعالیت تلقی میگردد.
تبصره ـ در صورتی که واحدهای موضوع ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون در زمان شروع بهرهبرداری، استخراج، فعالیت یا مجوز سرمایهگذاری مجدد حسب مورد در مناطق کمترتوسعهیافته واقع شده باشند، رفع عدم توسعه یافتگی از منطقه، موثر در کاهش مدت محاسبه مالیات با نرخ صفر و مشوقهای مالیاتی موضوع ماده یادشده نخواهد بود. همچنین واحدهایی که در تاریخ شروع بهرهبرداری، استخراج، فعالیت یا مجوز سرمایهگذاری مجدد حسب مورد در مناطق کمترتوسعهیافته واقع نشده باشند، چنانچه آن مناطق بعداً به فهرست مناطق کمترتوسعهیافته اضافه گردد امکان برخورداری از مزایای مناطق کمترتوسعهیافته را نخواهند داشت.
ماده۱۰ـ در صورت ابطال پروانه بهرهبرداری و یا مجوز، امکان اعمال محاسبه مالیات با نرخ صفر و مشوقهای مالیاتی موضوع این آیین نامه، از تاریخ ابطال وجود نخواهد داشت.
ماده۱۱ـ واحدهای تولیدی، معدنی و خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری که با استفاده از مشوق موضوع بند (ث) ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون ایجاد شدهاند، امکان برخورداری از نرخ صفر صدر ماده مذکور را نخواهند داشت.
ماده۱۲ـ مراجع قانونی ذیربط صادرکننده پروانه بهرهبرداری برای واحدهای تولیدی و معدنی یا مجوز فعالیت برای واحدهای خدماتی و همچنین مجوز سرمایهگذاری موضوع ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون، مکلفند یک نسخه از پروانههای بهرهبرداری، مجوز فعالیت یا مجوز سرمایهگذاری صادره را در زمان صدور و تغییرات بعدی را در زمان درج تغییرات به صورت الکترونیکی برای سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نمایند.
ماده۱۳ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ درخواست متقاضی، فهرست و وضعیت نیروی کار شاغل واحدهای تولیدی براساس فهرست بیمه تأمین اجتماعی کارکنان واحدهای اقتصادی بالای پنجاه نفر که بیش از پنجاه درصد افزایش داشته باشند، را بررسی و نتیجه را به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نمایند. همچنین امکان دسترسی برخط (آنلاین) به تعداد نیروی کار شاغل واحدهای تولیدی و معدنی، خدماتی و سایر مراکز موضوع ماده (۱۳۲) اصلاحی قانون و تغییرات بعدی آنها را برای سازمان امور مالیاتی کشور و وزارتخانههای صادرکننده پروانه بهرهبرداری یا مجوز فعالیت فراهم نماید.
معاون اول رئیسجمهور، اسحاق جهانگیری، این مصوبه را برای اجرا به وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت راه و شهرسازی، معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ابلاغ کرد.
قانون بهبود مستمر محيط كسب و كار
ماده1ـ در اين قانون اصطلاحات زير به جاي عبارات مشروح تعريف شده به كار ميروند:
الف ـ اتاقها شامل: اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي ايران و اتاق تعاون مركزي جمهوري اسلامي ايران است.
تبصره ـ اتاق بازرگاني، صنايع و معادن ايران از تاريخ تصويب اين قانون به اتاق بازرگاني، صنايع و معادن و كشاورزي ايران (اتاق ايران) تغيير نام مييابد.
اتاق ايران موظف است وظايف ناشي از قانون تأسيس اتاق و بند (د) ماده (91) قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي در حيطه كشاورزي، آب و منابع طبيعي و صنايع غذايي را در اولويت برنامههاي خود قرار دهد و با اجراي يك برنامه سه ساله ويژه، شامل ايجاد «مركز ملي مطالعات راهبردي كشاورزي و آب (غيردولتي)» توانمندي خود در اين بخشها را ارتقاء بخشد.
ب ـ تشكل اقتصادي: تشكلهايي كه به منظور حفظ حقوق و منافع مشروع و قانوني اعضاء و ساماندهي فعاليت و بهبود وضعيت اقتصادي اعضاء اعم از حقيقي و حقوقي، به موجب قانون و يا به صورت داوطلبانه توسط مديران صنايع و معادن، كشاورزي، بازرگاني، خدمات و نيز صاحبان كسب يا پيشه يا حرفه و تجارت نزد اتاقها يا ساير مراجع قانوني ثبت شده يا ميشوند.
پ ـ تشكل اقتصادي سراسري: آن دسته از تشكلهاي اقتصادي كه در چندين استان كشور شعبه و عضو داشته باشند.
تبصره ـ تشخيص سراسري بودن تشكلهاي اقتصادي حسب مورد برعهده اتاقها است.
ت ـ قانون اصل (44): عبارت از قانون اجراي سياستهاي كلي اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسي است.
ث ـ كسب و كار: به هر نوع فعاليت تكرارشونده و مشروع اقتصادي از قبيل توليد، خريد و فروش كالا و خدمات به قصد كسب منافع اقتصادي اطلاق ميشود.
ج ـ محيط كسب و كار: عبارت است از مجموعه عوامل مؤثر در اداره يا عملكرد بنگاههاي توليدي كه خارج از كنترل مديران آنها ميباشند.
چ ـ شوراي گفت وگو: عبارت از شوراي گفت و گوي دولت و بخش خصوصي موضوع ماده (75) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران مصوب 15/10/1389 است.
ح ـ دستگاههاي اجرائي: شامل كليه دستگاههاي موضوع ماده (5) قانون مديريت خدمات كشوري مصوب 8/7/1386 است.
خ ـ معاملات متوسط و بزرگ: عبارت از معاملات موضوع ماده (3) قانون برگزاري مناقصات است.
ماده2ـ دولت مكلف است در مراحل بررسي موضوعات مربوط به محيط كسب و كار براي اصلاح و تدوين مقررات و آييننامهها، نظر كتبي اتاقها و آن دسته از تشكلهاي ذيربطي كه عضو اتاقها نيستند، اعم از كارفرمايي و كارگري را درخواست و بررسي كند و هرگاه لازم ديد آنان را به جلسات تصميمگيري دعوت نمايد.
تبصره ـ مهلت اجراي حكم بند (ب) ماده (91) قانون اصل (44) درمورد شركت دادن اتاقها در شوراهاي تصميمگيري براي دولت، شش ماه پس از لازمالاجراء شدن اين قانون است.
ماده3ـ دستگاههاي اجرائي مكلفند هنگام تدوين يا اصلاح مقررات، بخشنامهها و رويههاي اجرائي، نظر تشكلهاي اقتصادي ذيربط را استعلام كنند و مورد توجه قرار دهند.
ماده4ـ اتاقها موظفند به منظور اطلاع سياستگذاران از وضعيت محيط كسب و كار در كشور، شاخصهاي ملي محيط كسب و كار در ايران را تدوين و به طور سالانه و فصلي حسب مورد به تفكيك استانها، بخشها و فعاليتهاي اقتصادي، سنجش و اعلام نمايند.
تبصره ـ وزارت امور اقتصادي و دارايي موظف است با همكاري دستگاههاي اجرائي و نهادهاي بينالمللي، جايگاه ايران در رتبهبنديهاي جهاني كسب و كار را بهبود بخشد و وضعيت اقتصادي مناسب كشور را به سرمايهگذاران خارجي معرفي كند.
ماده5 ـ اتاقها مكلفند فهرست ملي تشكلهاي اقتصادي را تهيه و تغييرات آن را اعلام نمايند. در آن دسته از فعاليتهاي اقتصادي كه فاقد تشكل فعال ميباشند، اتاقها موظفند براي ساماندهي، ايجاد وثبت تشكلهاي اقتصادي فعال زمينههاي لازم را ايجاد كنند و در فعاليتهايي كه تشكلهاي موازي وجود دارد، زمينه ادغام، شبكهسازي، يكپارچهسازي و انسجام تشكلهاي موازي را فراهم نمايند.
تبصره1ـ اتاقها موظفند در فعاليتهاي صادرات غيرنفتي با ايجاد انسجام، هماهنگي و تقسيم كار، از فعاليت موازي تشكلها جلوگيري كنند. همه تشكلهاي اقتصادي موظفند در اجراي احكام اين ماده با اتاقها همكاري كنند.
تبصره2ـ مؤسسان و مديران تشكلهاي اقتصادي نبايد مانع عضويت داوطلبان جديد واجد شرايط و استفاده آنها از منافع حضور در اين تشكلها شوند. نظرات اصناف يا تشكلهاي جديد اقتصادي سراسري با حضور رئيس شوراي اصناف كشور و يا رؤساي اين تشكلها در شوراي گفتگو بررسي ميشود.
ماده6 ـ مركز آمار ايران موظف است برنامه ملي آماري كشور موضوع ماده (54) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران را طوري تهيه كند كه براساس آن اطلاعات آماري مورد نياز براي فعالان اقتصادي و سرمايهگذاران در ايران در پايگاه اطلاعات آماري كشور به شكل مستمر و روزآمد ارائه گردد.
اقلام و اطلاعات آماري مورد نياز سرمايهگذاران و فعالان اقتصادي كه بايد به شكل مستمر در اين پايگاه منتشر شود، توسط شوراي گفت و گو تعيين ميشود.
ماده7ـ به منظور ساماندهي و كاهش مراجعات نمايندگان دستگاههاي اجرائي به واحدهاي توليدي، افزايش اعتماد متقابل ميان دولت و كارآفرينان و در راستاي تحقق دولت الكترونيك، معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني رئيسجمهور موظف است با تشكيل «كميته ساماندهي مراجعه نمايندگان دستگاههاي اجرائي به واحدهاي توليدي» ضمن دعوت از نمايندگان دستگاههاي ذيربط و اتاقها، پيشنويس آييننامه هرگونه بازديد و مراجعه نمايندگان دستگاههاي اجرائي به واحدهاي توليدي را تدوين نمايد و به تصويب هيأت وزيران برساند. كليه دستگاههاي اجرائي موظف به همكاري با كميته يادشده و اجراي تصميمات و دستورالعملهاي آن ميباشند. همچنين ماده (70) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران درباره صدور مجوزهاي فعاليت اقتصادي به شكل پنجره واحد، پس از پايان مدت آن قانون استمرار مييابد.
ماده8 ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با همكاري وزارتخانههاي امور اقتصادي و دارايي و جهاد كشاورزي، اتاقها و ساير دستگاههاي ذيربط، ظرف شش ماه پس از لازمالاجراء شدن اين قانون، فرآيند تجارت خارجي اعم از واردات و صادرات كالا و خدمات و صدور اسناد و مدارك مربوط از قبيل گواهي مبدأ، فرمهاي تجاري، گواهيهاي بهداشت و استاندارد، اعتبار اسنادي، ثبت سفارش، پروانه گمركي و بيمهنامه، بدون نياز به مراجعه حضوري ذينفع را به صورت الكترونيكي درآورد.
منابع مالي مورد نياز براي اجراي اين ماده از سرفصلهاي دولت الكترونيك در بودجههاي سنواتي و نيز صرفهجوييهاي حاصل از بهبود فرآيندها و كاهش ديوانسالاري، تأمين ميشود.
ماده9ـ وزارت امور خارجه موظف است ظرفيتهاي روابط خارجي و نمايندگيهاي سياسي كشور در خارج را در خدمت توليدكنندگان داخلي و سرمايهگذاران در ايران و بهويژه صادركنندگان كالاها و خدمات قرار دهد.
وزارت امور خارجه موظف است ظرف شش ماه با همكاري وزارتخانههاي امور اقتصادي و دارايي، صنعت، معدن و تجارت و ساير دستگاههاي اجرائي ذيربط و اتاقها، آييننامه اجرائي اين ماده را تهيه و براي تصويب به هيأت وزيران ارائه نمايد.
ماده10ـ وزارت امور خارجه موظف است با انجام اقداماتي از قبيل لغو رواديد تجاري با كشورهاي طرف تجاري، تنظيم توافقات صدور رواديد تجاري بلندمدت و پرتردد و نظاير آن، ترتيبي اتخاذ نمايد تا اخذ رواديد تجاري براي صادركنندگان كالاها و خدمات فني مهندسي از ايران و نيز تردد و اقامت داوطلبان سرمايهگذاري خارجي و مرتبطين آنها در كشور، به سهلترين و سريعترين شكل ممكن محقق شود.
ماده11ـ شوراي گفت و گو با تركيب و تبصرههاي مصرح در ماده (75) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران پس از پايان مدت آن قانون استمرار مييابد. وظايف و اختيارات شوراي گفت و گو به شرح ذيل است:
الف ـ پيشنهاد اصلاح، حذف يا وضع مقررات اعم از آييننامه، بخشنامه، دستورالعمل، شيوهنامه يا رويه اجرائي در جهت بهبود محيط كسب و كار در ايران به مسؤولان مربوطه بر اساس گزارش تهيه شده از سوي دبيرخانه اين شورا
ب ـ استماع نظرات و پيشنهادهاي نمايندگان اصناف يا تشكلهاي اقتصادي سراسري با حضور رئيس شوراي اصناف كشور و يا حسب مورد رؤساي اين تشكلها در جلسات شورا
پ ـ ارائه خواستهها، پيشنهادها و تذكرات متقابل مسؤولان دستگاههاي اجرائي و نمايندگان تشكلهاي بخشهاي خصوصي و تعاوني و بحث و بررسي و اقناع و تفاهم درباره خواستههاي مذكور
ت ـ ارائه پيشنهاد براي ارتقاء فرهنگ اقتصادي، اخلاق كسب و كار و مهارتهاي شغلي و كارآفريني در كشور
ث ـ بررسي گزارشهاي كميته موضوع ماده (76) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران و زمينهسازي براي تصميمگيري درباره آنها
ج ـ پيگيري گزارش اتاقها درباره امتيازات موجود در قوانين و مقررات و رويهها براي بنگاههاي با مالكيت غير از بخشهاي خصوصي و تعاوني و زمينهسازي براي حذف يا تعميم اين امتيازات به منظور اجراي كامل و مؤثر ماده (8) قانون اصل (44)
چ ـ ارائه پيشنهاد در مورد قراردادهاي دستگاههاي اجرائي با فعالان اقتصادي بخشهاي خصوصي و تعاوني به منظور ايجاد تراضي و منع تحميل شرايط ناعادلانه به طرف مقابل در اين قراردادها
ح ـ زمينهسازي براي شناسايي واحدهاي توليدي مشمول پرداخت ماليات با همكاري تشكلهاي اقتصادي به منظور دريافت ماليات از همه فعالان اقتصادي و گسترش پايه مالياتي
خ ـ تعيين و انتشار اطلاعات آماري مورد نياز براي فعالان اقتصادي با قيد روزآمدسازي مستمر در پايگاه اطلاعات آماري كشور موضوع ماده (6) اين قانون
دـ تعيين مصاديق امتيازات تخصيص يافته به بخشهاي تعاوني و خصوصي موضوع مواد (22) و (27) اين قانون
تبصره1ـ وزير يا بالاترين مقام دستگاههاي اجرائي كه موضوع مربوط به آن دستگاه در دستور شوراي گفتوگو قرار ميگيرد، موظف است با دعوت دبيرخانه اين شورا خود در جلسه مربوطه در شوراي گفتوگو شركت كند و حسب مورد نمايندگان تامالاختيار خود را به كميسيونهاي زيرمجموعه دبيرخانه شورا معرفي نمايد.
تبصره2ـ دبير شورا، سخنگوي آن نيز ميباشد و موظف است دستور جلسه آتي و مصوبات هر جلسه را در اختيار رسانهها قرار دهد.
ماده12ـ تشكلهاي اقتصادي سراسري ميتوانند درخواستهاي خود را براي اصلاح قوانين، مقررات، بخشنامهها، دستورالعملها و رويههاي اجرائي مخل كسب وكار، به همراه استدلال فني و حقوقي مربوطه به دبيرخانه شوراي گفتوگو ارسال و درخواست خود را پيگيري كنند. در صورت مخالفت شوراي گفتوگو با درخواست ارسال شده، دبيرخانه شورا موظف است دلايل مخالفت با درخواست مربوطه را به طور كتبي به تشكل ذيربط اطلاع دهد.
ماده13ـ در هر يك از استانها، استاندار موظف است با همكاري رؤساي اتاقها در استان، شوراي گفتوگوي دولت و بخش خصوصي در استان را با تركيبي متناسب با اين شورا و به رياست خود تشكيل دهد و فرآيند دريافت و بررسي درخواست تشكلها و فعالان اقتصادي و اتخاذ تصميم در جهت بهبود محيط كسب و كار در استان را سازماندهي كند. شوراهاي گفتوگو در استانها موظفند آن دسته از گزارشها و درخواستهاي رسيده كه ابعاد ملي و فراگير داشته باشد را جهت بررسي و تصميمگيري به دبيرخانه شوراي گفتوگو ارسال كنند.
تبصره ـ دستورالعمل تشكيل و نحوه اداره جلسات شوراهاي استاني گفتوگو و فرمهاي درخواست از اين شورا توسط دبيرخانه شوراي گفتوگو در اتاق ايران تهيه و بهشوراهاي استاني ارسال ميشود.
ماده14ـ به منظور تعامل مستمر با فعالان اقتصادي اعم از كارفرمايي و كارگري و تلاش براي حل مشكلات آنان و ارائه پيشنهاد براي اصلاح قوانين، مقررات، بخشنامهها، دستورالعملها و رويههاي اجرائي به شوراي گفتوگو، وزراء و رؤساي دستگاههاي اجرائي و قضائي مرتبط با محيط كسب وكار و رؤساء و مديران كل اين دستگاهها در مراكز استانها موظفند يكي از معاونان خود را به عنوان مسؤول بهبود محيط كسب و كار تعيين و معرفي نمايند.
تبصره ـ تشخيص دستگاههاي اجرائي مرتبط با محيط كسب وكار برعهده وزير امور اقتصادي و دارايي است.
ماده15ـ كليه دستگاههاي اجرائي مرتبط با محيط كسب و كار همچنين سازمانها و ادارات كل آنها در مراكز استانها موظفند به سؤالات نمايندگان تشكلها و فعالان اقتصادي پاسخ دهند و مطالبات و شكايات آنها را بررسي نمايند.
ماده16ـ شهرداريها موظفند به منظور بالابردن امكان دسترسي توليدكنندگان كوچك و متوسط ايراني به بازار مصرف و ايجاد امنيت براي فروشندگان كمسرمايه با استفاده از زمينهاي متعلق به خود و يا وزارت راه و شهرسازي، مكانهاي مناسبي براي عرضه كالاهاي توليد داخل آماده نمايند و بر مبناء قيمت تمام شده به صورت روزانه، هفتگي و ماهانه به متقاضيان عرضه كالاهاي ايراني اجاره دهند.
آييننامه اجرائي اين ماده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همكاري وزارتخانههاي راه و شهرسازي و كشور و نمايندگان شوراي عالي استانها و شوراي اصناف كشور تهيه ميشود و پس از تصويب هيأت وزيران به شهرداريهاي سراسر كشور ابلاغ ميگردد.
ماده17ـ به منظور توانمندسازي، ارزيابي و ارتقاء شايستگي مديريت بخشها و بنگاههاي اقتصادي كشور اعم از دولتي، تعاوني و خصوصي و نيز همافزايي و توسعه ظرفيتهاي مشاوره مديريت در كشور، «سازمان نظام مشاوره مديريت» در قالب شخصيت حقوقي مستقل غيردولتي و غيرانتفاعي تشكيل ميشود.
اساسنامه اين سازمان با همكاري تشكلهاي اقتصادي ذيربط از سوي اتاقها تهيه ميشود و ظرف سه ماه از تاريخ لازمالاجراءشدن اين قانون و طي مراحل از طريق دولت به تصويب مجلس شوراي اسلامي ميرسد.
ماده18ـ به منظور ارتقاء كيفيت خدمات، شفافسازي و شكلگيري بازار كار در زيربخشهاي مختلف بخش ساختمان و ايجاد سهولت و امنيت براي متقاضيان نيروي كار در اين بخش، وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي مكلف است زمينه شكلگيري تشكلهاي صنفي شاغلان در بخش ساختمان را فراهم كند.
اين تشكلها مسؤوليت تعيين هويت، طبقهبندي مهارتي، كاريابي، معرفي كارجويان به كارفرمايان، معرفي كارگران و استادكاران به مراكز فني و حرفهاي و پيگيري امور بيمه درمان و بازنشستگي و امور رفاهي شاغلان در بخش ساختمان را برعهده دارند.
ماده19ـ به منظور ايجاد شفافيت و امكان رقابت همه ذينفعان در انجام معامله با دستگاههاي اجرائي، معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور موظف است با استفاده از امكانات و نيروي انساني موجود خود، پايگاه ملي اطلاعرساني مناقصات موضوع ماده (23) قانون برگزاري مناقصات را به پايگاه اطلاعرساني جامع معاملات بخش عمومي توسعه و ارتقاء دهد. اين پايگاه اطلاعرساني بايد اطلاعات كليه معاملات متوسط و بزرگ بخش عمومي شامل خريد، فروش، اجاره و غيره را اعم از اين كه از طريق برگزاري مزايده يا مناقصه يا موارد عدم الزام به تشريفات يا ترك تشريفات يا ديگر روشها تشكيل و منعقد شده باشد به تفكيك دستگاه و موضوع و نيز به تفكيك شهرستان، استان و ملي در زماني كه براي همه واجدان شرايط، فرصت برابر فراهم كند، به اطلاع عموم برساند. همچنين پس از انعقاد قرارداد، نام طرف قرارداد و مشخصات، كيفيت و كميت مورد معامله و مدت و مبلغ قرارداد و حسب مورد تغييرات بعدي حجم و مبلغ اصل قرارداد يا الحاقيههاي آن را اعلان نمايد. كليه دستگاههاي اجرائي موظف به همكاري با اين پايگاه اطلاعرساني و ارائه اطلاعات يادشده در زمانهاي تعيين شده توسط اين پايگاه ميباشند.
تبصره1ـ معاملات نيروهاي مسلح و امنيتي، تابع مقررات و ضوابط خاص خود است و از شمول اين ماده مستثني ميباشد.
تبصره2ـ كليه معاملات بخش عمومي موضوع اين ماده بدون رعايت حكم اين ماده، مصداق اخلال در رقابت موضوع ماده (45) قانون اصل (44) است و شوراي رقابت موظف است خود و يا با شكايت ذينفعان، به موارد عدم رعايت حكم اين ماده رسيدگي و براساس ماده (61) قانون اصل (44) درباره آنها تصميم بگيرد.
ماده20ـ دستگاههاي اجرائي، مؤسسات و نهادهاي عمومي غيردولتي كه تحت مديريت دستگاههاي دولتي هستند و شركتها و مؤسسات وابسته و متعلق به اين دستگاهها و مؤسسات در تمامي معاملات خود صرف نظر از نحوه و منشأ تحصيل منابع آن، مشمول قانون برگزاري مناقصات يا آييننامههاي معاملاتي قانوني و اختصاصي خود ميباشند.
ماده21ـ در مواردي كه براساس مواد (27) و (28) قانون برگزاري مناقصات، ترك تشريفات مناقصه صورت ميگيرد، بالاترين مقام دستگاه اجرائي مناقصهگذار موظف است مصوبه جلسه و دلايل ترك تشريفات مناقصه را ظرف سه روز كاري پس از برگزاري جلسه و نيز هويت طرف قرارداد در هر مناقصه ترك تشريفات شده را تا سه روز پس از انتخاب طرف قرارداد، به پايگاه اطلاعرساني معاملات بخش عمومي ارسال كند.
ماده22ـ كليه دستگاههاي اجرائي مكلفند در انتخاب طرف قرارداد در معاملات خود از جمله پيمانكاريها و امثال آنها، چنانچه اشخاص حقوقي بخش عمومي اعم از دولتي و غيردولتي و اشخاص حقيقي و حقوقي بخشهاي تعاوني و خصوصي از لحاظ ضوابط عمومي انتخاب طرف قرارداد در شرايط برابر باشند، اشخاص حقيقي و حقوقي بخشهاي تعاوني و خصوصي را در اولويت قرار دهند.
ماده23ـ كليه دستگاههاي اجرائي مكلفند به منظور ايجاد تراضي و عادلانه نمودن قراردادها و قراردادهاي الحاقي در انعقاد قرارداد با شركتهاي بخش خصوصي و تعاوني براي خريد كالا يا خدمت، از فرمهاي يكنواخت استفاده نمايند و يك نسخه از اين فرمها را براي هر كدام از اتاقها ارسال دارند.
تبصره ـ بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران مكلف است ظرف شش ماه پس از لازمالاجراءشدن اين قانون فرمهاي يكنواختي براي هر يك از عقود اسلامي كه منجر بهاعطاء تسهيلات ميشود، همچنين نحوه اعطاء تسهيلات و شيوههاي اخذ ضمانتنامه از بخشهاي خصوصي و تعاوني متناسب با اعتبار سنجي مشتريان را تهيه كند و به تصويب شوراي پول و اعتبار برساند و بر حسن اجراي آن نظارت نمايد.
ماده24ـ دولت و دستگاههاي اجرايي مكلفند به منظور شفافسازي سياستها و برنامههاي اقتصادي و ايجاد ثبات و امنيت اقتصادي و سرمايهگذاري، هرگونه تغيير سياستها، مقررات و رويههاي اقتصادي را در زمان مقتضي قبل از اجراء، از طريق رسانههاي گروهي به اطلاع عموم برسانند.
تبصره ـ هيأتوزيران پس از كسب نظر مشورتي شوراي گفتوگو، زمان موضوع اين ماده را تعيين و اعلام ميكند. مواردي كه محرمانه بودن آن اقتضاء داشته باشد، با تشخيص بالاترين مقام دستگاه اجرائي، مستثني است.
ماده25ـ در زمان كمبود برق، گاز يا خدمات مخابرات، واحدهاي توليدي صنعتي و كشاورزي نبايد در اولويت قطع برق يا گاز يا خدمات مخابرات قرار داشته باشند و شركتهاي عرضهكننده برق، گاز و خدمات مخابرات موظفند هنگام عقد قرارداد با واحدهاي توليدي اعم از صنعتي، كشاورزي و خدماتي، وجه التزام قطع برق يا گاز يا خدمات مخابرات را در متن قرارداد پيشبيني كنند. هرگاه دولت به دليل كمبودهاي مقطعي به شركتهاي عرضهكننده برق يا گاز يا مخابرات دستور دهد موقتاً جريان برق يا گاز يا خدمات مخابراتي واحدهاي توليدي متعلق به شركتهاي خصوصي و تعاوني را قطع كنند، موظف است نحوه جبران خسارتهاي وارده به اين شركتها ناشي از تصميم فوق را نيز تعيين و اعلام كند.
آييننامه اجرائي اين ماده توسط وزارتخانههاي صنعت، معدن و تجارت، جهاد كشاورزي، نفت، نيرو و ارتباطات و فناوري اطلاعات تهيه ميشود و ظرف سه ماه پس از لازمالاجراء شدن اين قانون به تصويب هيأتوزيران ميرسد.
تبصره1ـ در زمانهاي اضطراري كه قطع برق يا گاز واحدهاي مسكوني، جان شهروندان را به خطر اندازد، شوراي تأمين استان محل ايجاد اضطرار ميتواند براي حداكثر دو روز كه قابل تمديد است، حكم اين ماده را نقض كند و دستور دهد بدون تعيين نحوه جبران خسارتهاي وارده، برق يا گاز واحدهاي توليدي قطع شود. در جلسه تصميمگيري در اينباره، بايد نمايندگان اتاقهاي مركز استان براي استماع نظراتشان دعوت شوند.
تبصره2ـ شركتهاي عرضهكننده برق و گاز موظفند ضمن هماهنگي با شركتهاي بيمه، امكان خريد بيمهنامه پوششدهنده خسارات ناشي از قطع برق يا گاز را براي واحدهاي توليدي مشترك خود فراهم آورند.
ماده26ـ اعلام تعطيلي روزهاي كاري سال توسط دولت، فقط در شرايط وقوع حوادث غيرمترقبه يا بروز خطري كه جان شهروندان را به خطر اندازد مجاز است و در غير اين موارد، دولت مجاز نيست روزهاي كاري سال را تعطيل اعلام كند. مرجع تعيين شرايط غيرمترقبه سازمانهاي تخصصي نظير هواشناسي و محيط زيست، و مرجع تشخيص شرايطي كه جان شهروندان را به خطر مياندازد، شوراي تأمين استان محل ايجاد اضطرار است.
ماده27ـ آن دسته از اشخاص حقوقي كه دولت و دستگاههاي اجرائي، مستقيم و يا غيرمستقيم در آنها سهام مديريتي اعم از سهمالشركه، دارايي و يا سهام دارند، نميتوانند از امتيازات و منافع تخصيص يافته به بخشهاي تعاوني و خصوصي استفاده كنند. مصاديق اين امتيازات و منافع به پيشنهاد هر يك از اتاقها، توسط وزارت امور اقتصادي و دارايي تعيين ميشود.
تبصره1ـ شركتهاي گروههاي (1) و (2) ماده (2) قانون اصل (44) كه به استناد قانون، دولت در آنها سهام داشته و يا در آينده سهامدار شود، از حكم فوق مستثني است.
تبصره2ـ به منظور تغيير نقش دولت از مالكيت و مديريت مستقيم بنگاهها بهسياستگذاري و نظارت، دولت موظف است ظرف شش ماه پس از لازمالاجراء شدن اين قانون، ترتيبات قانوني لازم را به نحوي اتخاذ نمايد تا مداخله و نفوذ دستگاههاي اجرائي در مديريت شركتها و مؤسسات بخشهاي خصوصي و تعاوني و نهادها و مؤسسات عمومي غيردولتي منطبق بر سياستهاي كلي اصل چهل وچهارم (44) قانون اساسي گردد.
اجراي حكم اين تبصره در مورد نهادهاي تحت نظر مقام رهبري منوط به اذن ايشان است.
ماده28ـ دولت با همكاري اتاقها ظرف شش ماه پس از لازمالاجراءشدن اين قانون اقدامات قانوني لازم را براي تعيين «نحوه رسيدگي به اعتراض مؤديان مالياتي» و «نحوه رسيدگي به اعتراض پرداختكنندگان حق بيمه تأمين اجتماعي» بهعمل ميآورد.
ماده29ـ قوه قضائيه و دولت اقدامات قانوني لازم را براي تنظيم آييندادرسي تجاري و تشكيل دادگاههاي تجاري بهعمل ميآورند.
تبصره ـ تا زمان تأسيس دادگاههاي تجاري، جرائم مرتبط با فعاليتهاي تجاري و اختلافات بين بخش خصوصي و دستگاههاي اجرائي حسب مورد در شوراهاي حلاختلاف يا شعب خاصي كه رؤساي دادگستري استانها با رعايت صلاحيت محلي در حوزههاي قضائي تعيين مينمايند، رسيدگي ميشود.
قانون فوق مشتمل بر بيست ونه ماده و نوزده تبصره در جلسه علني روز يكشنبه مورخ شانزدهم بهمن ماه يكهزاروسيصدونود مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ 3/12/1390 به تأييد شوراي نگهبان رسيد.
علي لاريجاني
رئيس مجلس شوراي اسلامي